Έχουμε δεκάδες φορές – σχετικά με τη Συρία και την γεμάτη ψέμματα κολοσσιαία ενημερωτική εκστρατεία, τα fake news, που χτίστηκε εναντίον αυτού του λαού – εκφραστεί. Αυτή τη φορά απλά περιοριζόμαστε να αναδημοσιεύσουμε το άρθρο που δημοσιεύθηκε χθες στο Μανιφέστο του Tommaso Di Francesco, του οποίου μοιραζόμαστε κάθε σημείο και, ιδίως, τη βασική θέση: ο πόλεμος στη Συρία δεν πρέπει να σταματήσει, δεν πρέπει να τελειώσει, γιατί θα πιστοποιεί την ήττα του δυτικού πολέμου μεσολάβησης, proxy war, και, αντίθετα, τον γεωπολιτικό θρίαμβο της Ρωσίας στο να διατηρήσει τη Συρία ενιαίο και κυρίαρχο Κράτος. Η πολυσυζητημένη φάρσα, η νέα προσπάθεια εξαπάτησης σχετικά με τη χρήση χημικών όπλων που οδήγησε στους βομβαρδισμούς χρειάζεται ακριβώς γι αυτό: να αναγκάσει την κοινή γνώμη να εγκρίνει την άμεση επέμβαση των Δυτικών, στην περίπτωση αυτή, την νεο-αποικιοκρατική γαλλο-αμερικανική συμμαχία. Παρακάτω, στη συνέχεια, το κομμάτι του Di Francesco, ένα άρθρο που τελικά έχει το θάρρος να επανασχηματίσει μερικές έννοιες, που μας έχουν ξεφύγει τελείως. Για παράδειγμα, τα εξής: «τον ρόλο των τζιχαντιστών του Isis, της αλ-Κάιντα και των συνδεδεμένων γαλαξιών με αυτούς, που όταν κάνουν επιθέσεις στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι »τρομοκράτες» ενώ στη Συρία είναι »αντιπολίτευση»».
Ο πόλεμος στη Συρία δεν πρέπει να τελειώσει. Αυτή φαίνεται να είναι η υπόθεση, η δέσμευση των βεβιασμένων γεγονότων που τρέχουν και διεξάγονται υπό την επήρεια των εκθέσεων και των αφηγήσεων των μέσων μαζικής ενημέρωσης που πυροβολούν την βεβαιότητα, η οποία είναι τελείως διαφορετική και δεν έχει ποτέ επιβεβαιωθεί από ανεξάρτητες πηγές, ενός βομβαρδισμού «νιτρικού αερίου» ή «χλωρίου», με εκατό θύματα και τα μάτια των παιδιών – που ζουν ευτυχώς – ριγμένα στην πρώτη σελίδα. Εδώ είμαστε και πάλι. Φοβόμαστε ότι για άλλη μια φορά η αλήθεια επιστρέφει να είναι το πρώτο θύμα του πολέμου. Ειδικά εκείνου της Συρίας, ενός πολέμου με πληρεξούσιο, ο οποίος είδε μαζί με τα 400 χιλιάδες θύματα και μια χώρα μειωμένη σε ερείπια, τις χιλιάδες εμπλοκές της Δύσης, των περιφερειακών δυνάμεων αρχίζοντας με το νότιο προπύργιο του ΝΑΤΟ, την Τουρκία, τον ρόλο των τζιχαντιστών του Isis , της Αλ Κάιντα και των συναφών γαλαξιών, οι οποίοι όταν κάνουν επιθέσεις στην Ευρώπη και στις States είναι «τρομοκράτες», ενώ στη Συρία είναι «αντιπολίτευση». Ο πόλεμος γίνεται επίσης και στα λόγια.
Μεταξύ των αμφιβολιών που προκύπτουν, υπάρχει ένα συγκεκριμένο γεγονός, ένα déjà vu: η επιδρομή ισραηλινών αεριωθούμενων που στάλθηκαν από τον «ανθρωπιστή» Νετανιάχου για να χτυπήσει μια αεροπορική βάση της Συρίας, με άλλα θύματα, πολίτες και όχι. Το συμβάν ρίχνει άπλετο φως σε μια τραγωδία που τροφοδοτήθηκε από το ξεκίνημα της για να αποσταθεροποιήσει τη Συρία έτσι όπως με «επιτυχία» είχε συμβεί στη Λιβύη. Και η οποία, όπως και αν την ονομάσουμε, βλέπει τις ζωές των αμάχων, γυναικών, ηλικιωμένων, παιδιών στο έλεος των αντιτιθέμενων μετώπων. Γιατί; Επειδή μας επιτρέπει να καταλάβουμε τι συμβαίνει στην πραγματικότητα. Ο πόλεμος, που στην πραγματικότητα εκ των πραγμάτων έχει κερδηθεί από τον Άσαντ και από το μέτωπο που τον στηρίζει, τη Ρωσία και το Ιράν, και στο οποίο μετά τη σύνοδο κορυφής στην Άγκυρα προστέθηκε και η ατλαντική Τουρκία, δεν πρέπει και δεν μπορεί να τελειώσει με το αποσταθεροποιητικό αποτέλεσμα της ήττας του άξονα των σουνιτών υπό την ηγεσία της σαουδικής Αραβίας, τον άξονα που ξεκίνησε από το συνασπισμό των Φίλων της Συρίας το 2012-2013, που σφραγίστηκε λίγους μήνες πριν από τον Trump με την προμήθεια 100 δις σε όπλα στο καθεστώς των Saud, που τώρα πηγαίνουν σε επαγγελματικό ταξίδι, από την Αίγυπτο του αλ-Σίσι στη Βρετανία (όπου η αφήγηση του «αερίου Σαρίν στη Συρία συνδέεται με την υπόθεση Skripal» επαναλαμβάνεται από την Karen Pierce, πρέσβειρα στα Ηνωμένων Εθνών του Λονδίνου). Έτσι, ακριβώς τη στιγμή που η κυβέρνηση της Δαμασκού ανέκτησε εκ των πραγμάτων περισσότερα από τα δύο τρίτα της Χώρας, εργάζεται στην ανοικοδόμηση πολλών πόλεων ξεκινώντας από το θαύμα σε στάχτες του Χαλεπίου, και ενώ διαπραγματεύεται με τους τελευταίους τζιχαντιστές της Ghouta ώστε να αποσυρθούν προς το φονταμενταλιστικό οχυρό που τους έχει απομείνει της Idlib, να που ξεσπά η επιχείρηση «gas Sarin».
Έτσι αμέσως φτάνουν τα «λευκά κράνη» – που αποθεώνονται στη Δύση, μιας και βρίσκονται υπό την αιγίδα της σαουδικής Αραβίας και παρόντες μόνο στις περιοχές που ελέγχονται από την Αλ Κάιντα (έχετε δει ποτέ «λευκά κράνη» να περιθάλπουν τους αμάχους των σφαγών στη Δαμασκό που προκαλούνται από τα χτυπήματα που ξεκινούν από τις περιοχές που ελέγχονται από την αλ Κάιντα;). Πρόκειται για μια «επιχείρηση» που αναμένονταν, μετά τις προηγούμενες του 2013 και του 2017. Και για να είναι αληθοφανής πρέπει όμως να αποδεικνύει μια θέση: ότι ο Assad παίζει στην πολιτική αυτοκτονία ενώ κερδίζει και παρουσία του ρωσικού στρατιωτικού ελέγχου υπό την παρακολούθηση του ΟΗΕ και ολόκληρου του κόσμου. Ωστόσο, ο Άσαντ, ο οποίος δεν είναι αφελής και που για να παραμείνει στη σέλα, σίγουρα έχει πλήξει ένα μέρος του λαού του, θέλει οτιδήποτε άλλο εκτός από το να αυτοκτονήσει πολιτικά. Τώρα η Δαμασκός και η Ρωσία απορρίπτουν κάθε κατηγορία. Έτσι ποιος θα μπορούσε να είναι υπεύθυνος για την υποτιθέμενη επίθεση με νευρικό αέριο ή χλώριο;
Για να απαντήσουμε, πρέπει να υπογραμμιστούν τρία στοιχεία: οι δύο υποτιθέμενες προηγούμενες επιθέσεις, η τρέχουσα κρίση της νομιμότητας του Τράμπ που έχει τραβήξει τη σκανδάλη των δασμών και εξακολουθεί να υφίσταται τα πυρά για το Russiagate, ο ρόλος του Ισραήλ που παίζει με εγκληματική υπεροψία και άλλη τόση ατιμωρησία το παιχνίδι της σκοποβολής με τη ζωή των παλαιστινίων πολιτών στη Γάζα.
Οι προηγούμενες λοιπόν.
Στις 21 αυγούστου 2013 και πάλι στη Ghouta σύμφωνα με τον σημαντικότερο ερευνητή δημοσιογράφο στον κόσμο, τον Seymour Hersh Βραβείο Pulitzer για το ρεπορτάζ σχετικά με τη σφαγή του My Lai στο Βιετνάμ, όταν τον μάρτιο του 1968 οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις σφαγίασαν εν ψυχρώ 109 αμάχους και υπεύθυνος για τις αποκαλύψεις σχετικά με τις βαρβαρότητες στο Ιράκ στη φυλακή του Abu Ghraib. Η επίθεση, από άμεσες πηγές που συνέλεξε ο Χερς τόσο στη Συρία όσο και ανάμεσα στις κορυφαίες σφαίρες της αμερικανικής intelligence, δεν ήταν τέργο του καθεστώτος Assad, αλλά των τζιχαντιστών με την υποστήριξη του Ερντογάν. Για μια επιχείρηση που αποσκοπούσε να κάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες να εισέλθουν αμέσως στον πόλεμο οι οποίες με τον Ομπάμα είχαν προειδοποιήσει ότι η χρήση χημικών όπλων θα είχε υπερβεί «την κόκκινη γραμμή». Η επέμβαση αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή λόγω της διαμεσολάβησης της Ρωσίας, του πάπα Bergoglio που κάλεσε τον κόσμο να προσευχηθεί κατά της διεύρυνσης της σύγκρουσης, και των Ηνωμένων Εθνών, που στο τέλος του 2014 μετά από μια αποστολή απομάκρυνσης των χημικών όπλων, αποφάσισε με τη συμφωνία όλων ότι δεν υπήρχαν πλέον στη Συρία. Το δεύτερο προηγούμενο, της 4ης απριλίου 2017 μόλις πριν από ένα χρόνο στο Khan Sheikhoun, με 72 απώλειες αμάχων ως αποτέλεσμα μιας βόμβας που έπεσε από την συριακή πολεμική αεροπορία η οποία, για τις δυτικές χώρες ήταν «φυσικού αερίου Sarin», και στο οποίο ακολούθησε, ωστόσο, με διακομματικούς επαίνους από ρεπουμπλικανούς και δημοκρατικούς ΗΠΑ, και του μισού κόσμου, η εκτόξευση 59 πυραύλων Tomahawak σε μια συριακή αεροπορική βάση που χρησιμοποιούνταν επίσης από τους Ρώσους. Η νέα έρευνα του Seymour Hersh (εμφανίστηκε στην Welt am Sonntag) έχει δείξει, έχοντας ακούσει πηγές του establishment των μυστικών υπηρεσιών ΗΠΑ, ότι η βόμβα δεν μπορούσε να έχει φορτωθεί με αέριο νεύρων, επειδή υπήρχε μια συμφωνία «deconfliction« μεταξύ των αμερικανικών και των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, ακριβώς για να αποφευχθούν ανεπιθύμητες άμεσες συγκρούσεις, σύμφωνα με την οποίαν οι ρώσοι είχαν προηγουμένως παράσχει τις λεπτομέρειες του βομβαρδισμού. «Δεν ήταν μια επίθεση με χημικά όπλα – αποκάλυψε στον Hersh ένας έμπειρος σύμβουλος της αμερικανικής intelligence – Είναι ένα παραμύθι. Αν συνέβαινε πραγματικά έτσι, όλοι όσοι ασχολούνταν με τη μεταφορά, τη φόρτωση και τον οπλισμό του όπλου … θα φορούσαν προστατευτικό ρουχισμό Hazmat για την περίπτωση διαρροών. Θα υπήρχαν ελάχιστες πιθανότητες επιβίωσης χωρίς αυτά τα ρούχα «. Ποια ήταν η αλήθεια: ότι η θανατηφόρα βόμβα είχε χτυπήσει μια αποθήκη όπλων και χημικών προϊόντων τινάζοντας την στον αέρα, πολλά από τα οποία κατέληξαν στους τζιχαντιστές χάρη στις προμήθειες που δόθηκαν στη λεγόμενη «συριακή αντιπολίτευση», της οποίας η αμερικανική υποστήριξη ήταν μια αποτυχία, το παραδέχτηκε επίσημα η CIA . Και, κατηγορεί ο Χερς: προμήθειες που έφθασαν λόγω της ρητής βούλησης της τότε υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον.
Ερχόμαστε στο ρόλο του Trump, που βρίσκεται να κατηγορείται από σχεδόν όλο τον αμερικανικό Τύπο – εκτός από την εφημερίδα της Βοστώνης Globe – και του γερουσιαστή McCain («ήρωα» του πολέμου του Βιετνάμ επειδή έριχνε ναπάλμ και πράκτορα Orange στα αγροτικά χωριά) – για την αμερικανική απόσυρση από την Συρία. Τώρα ο λαϊκιστής Trump ετοιμάζεται να βομβαρδίζει, δεδομένου ότι λαμβάνει μεγαλύτερη συναίνεση μιας και από απομονωτιστής παντρεύεται τον μιλιταρισμό του «ανθρωπιστικού πολέμου» που κουβαλάει πολύ από «αριστερά». Με συνέπειες αυτή την περίοδο, να λέμε το λιγότερο, αντιπαραγωγικές: ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος δεν είναι πλέον «σε κομματάκια».
Τελευταία εκτίμηση: τι θέλει το Ισραήλ; Ατιμώρητο για τις σφαγές αμάχων στη Γάζα, έχει ως στόχο την πρόκληση, την προβοκάτσια, με νέες επιδρομές στη Συρία. Ο πρώτος στόχος είναι να ανοίξει το μέτωπο του Ιράν, μετά να συμμετάσχει στη διαίρεση, στον διαμελισμό της χώρας της οποίας το Γκολάν έχει από καιρό καταλάβει, και τώρα να διασώσει βοηθώντας τον, τον Τράμπ μετατρεπόμενο σε αεροπορία του, και για να τον ανταμείψει για την εγκληματική του απόφαση να μετακινήσει την αμερικανική πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ τον μάιο. Εν ολίγοις, αξίζει να πιστεύουμε στην πραγματική δημοσιογραφία, της έρευνας, της διερεύνησης. Και να μην αποδεχόμαστε τις mainstream εκδοχές ευκολίας του ποιος είναι ο πρώτος υπεύθυνος βάρδιας για τον πόλεμο .
2898 letture totali συνολικές αναγνώσεις 34 letture oggi σήμερα
Μόλις σήμερα το πρωί στην εφημερίδα Corriere, ένας «ανώνυμος» ιταλός στρατιωτικός αξιωματικός διέψευσε κατηγορηματικά την ψεύτικη είδηση για τα χημικά όπλα: «Το να λέμε ότι ανησυχούμε δεν αποδίδει σωστά το νόημα. Στην πραγματικότητα, είμαστε σοκαρισμένοι, μπερδεμένοι από αυτό που συμβαίνει στη Συρία. […] Πριν συνεχίσω, θα ήθελα να υπογραμμίσω ένα πράγμα: η επίθεση θα έπρεπε να είναι αντίποινα για τη χρήση χημικών όπλων από τη Συρία. Αλλά ειλικρινά δεν έχουμε δει ποτέ χημικά όπλα που χτυπούν μόνο γυναίκες και παιδιά που στη συνέχεια ξεπλένονται με νερό ». Τούτου λεχθέντος, πάντα ο αξιωματικός μας θυμίζει την παράδοξη κατάσταση που διέρχεται και ζει η Συρία, χώρα «κυρίαρχη» – με την έννοια πως επισήμως είναι ανεξάρτητη από άλλα Κράτη – εδώ και πολλά χρόνια έχει υποστεί εισβολή από μια χώρα Νατο: «Μέσα στο συριακό χάος έχει βουτήξει η Τουρκία. Δεν βλέπει την ώρα να αυξηθεί η ένταση, ώστε να μπορεί να συνεχίσει να κάνει τις ανέσεις της, να κάνει τα δικά της παιχνίδια χωρίς κανείς να βγάζει άχνα. Στην πράξη, η Τουρκία είναι μια εισβολέας χώρα στη βόρεια Συρία και τώρα και στο βόρειο Ιράκ, και κανείς δεν λέει τίποτα. «
Μπροστά στην εμφανέστατη εισβολή, σήμερα αποφασίζεται να βομβαρδιστεί η εισβαλλόμενη χώρα και όχι ο εισβολέας. Αυτή είναι η διεθνής νομιμότητα που υποστηρίζουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, κάποιες άμεσα – όπως η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία – κάποιες έμμεσα, όπως η Γερμανία και η Ιταλία. Οι οποίες, επαναλαμβάνοντας το συνηθισμένο σχήμα, αποφεύγοντας την άμεση εμπλοκή στη επίθεση, στους βομβαρδισμούς, μόνο για να παρουσιαστούν μετά με την λεγεώνα των ιατρών, intelligence και εταιρείες πετρελαίου για να καρπωθούν τα οφέλη για ακόμη μια φορά της χώρας που υφίσταται εισβολή. Δόξα τον ουρανό (για τη Συρία), υπάρχει η Ρωσία. Εάν η αποψινή επίθεση με τους βομβαρδισμούς επιλύθηκε με την συνήθη bluff από τον Τράμπ αυτό οφείλεται αποκλειστικά στην παρουσία της Ρωσίας στην περιοχή, για την υπεράσπιση της Συριακής κυριαρχίας. Σίγουρα οι λόγοι για αυτήν την παρουσία δεν είναι καθόλου ευγενείς και δεν υπαγορεύονται από τη διεθνή αλληλεγγύη. Φυσικά, είναι γεωπολιτικά συμφέροντα αντίθετα προς τα δυτικά. Εντούτοις, ακριβώς τα συμφέροντα αυτά, επέτρεψαν στην Τουρκία αυτή την χρονιά να καλύψει τους ώμους της με τη Ρωσία, προκειμένου να ενεργήσει αδιατάρακτα στη Ροζάβα, nel Rojava. Αλλά θα έπρεπε επίσης να βγούμε από την dirittoumanista πλάνη, [diritto δίκαιο, umanista ανθρωπιστική] που τοποθετεί τα δύο συμφέροντα (αγγλοαμερικανικά και ρωσικά) σε ένα κατοπτρικό-επίπεδο πιάτο της κλίμακας: αν δεν υπήρχε η Ρωσία και το αντιπυραυλικό της σύστημα, ο Άσαντ θα είχε από καιρό το τέλος του Καντάφι και η Συρία το τέλος της Σομαλίας: μια αποτυχημένη πολιτεία, un failed state, που ελέγχεται εν μέρει από το ISIS, εν μέρει από τις κυβερνήσεις των αγγλο-σαουδικών πληρεξουσίων, da proxy governments. Είναι δύσκολο να φτιάξουμε το κάδρο αυτού του σεναρίου μέσα στην προοπτική της «βελτίωσης» των «συνθηκών διαβίωσης» του συριακού πληθυσμού. Η κριτική στον Assad, επίσης καθήκον μας, δεν μπορεί να συμπίπτει με την επιστροφή της δυτικής εντολής στη Μέση Ανατολή, ξεπερνώντας τον αλαουϊκό συντηρητισμό με την νεοαποικιοκρατία μετά- Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Και έτσι ο κλόουν Τράμπ με το ένα χέρι διαβεβαιώνει τη φιλελεύθερη κοινή γνώμη, από την άλλη μεριά κινείται με μεγάλη προσοχή με την Ρωσία. Αυτό είναι το σενάριο που οδήγησε στην επικοινωνιακή επιχείρηση αυτής της νύχτας.
4504 letture totali, συνολικά αναγνώσματα546 letture oggi, σήμερα
Απέφυγαν την γρουσουζιά της παρασκευής και 13 – που στην αγγλοσαξονική παράδοση είναι il vertice della jella – αλλά αμέσως μετά τα μεσάνυχτα οι ΗΠΑ, Γαλλία και Μεγάλη Βρετανία άρχισαν να επιτίθενται στη Συρία.
Όπως το Contropiano είχε ήδη προαναγγείλει από εχθές, Contropiano aveva anticipato già ieri, τα σήματα μιας ανώμαλης αύξησης στις δραστηριότητες ραντάρ του Muos της Niscemi αποκάλυπταν ότι η επίθεση ήταν πλέον θέμα ωρών.
Ήταν ο ίδιος ο Trump που έκανε την ανακοίνωση σε ζωντανή σύνδεση με την τηλεόραση, στις 21 χτες τη νύχτα (3 στην Ιταλία), αλλά περιορίζοντας έντονα την έκταση της επίθεσης σε σύγκριση με τις ίδιες του τις δηλώσεις την παραμονή: «Στόχος μας είναι να καταστρέψουμε την ικανότητα να εξαπολύει χημικά όπλα το συριακό καθεστώς … θα προχωρήσουμε όσο χρόνο χρειάζεται για να καταστρέψουμε τις ικανότητές τους »
Μια έμμεση επιβεβαίωση αυτής της «αυτο-λογοκρισίας» προήλθε από τη Δαμασκό: «εκτοξεύθηκαν περίπου 30 βλήματα, ένα τρίτο από τα οποία καταρρίφθηκαν». Σύμφωνα με επίσημες ρωσικές πηγές, από την άλλη πλευρά, υπήρξαν 103 πυραύλοι αέρος -αέρος και αέρος-εδάφους σε στρατιωτικούς και πολιτικούς στόχους στη Συρία. Ωστόσο, το ρωσικό υπουργείο Άμυνας προσθέτει ότι 71 από αυτούς τους πυραύλους «ανασχέθηκαν και καταρρίφθηκαν» από τα συριακά αμυντικά συστήματα.
Οι ρώσοι είχαν προειδοποιηθεί εκ των προτέρων και οι επιθέσεις απέφυγαν με μεγάλη προσοχή και μόνο να αγγίξουν στρατεύματα ή εγκαταστάσεις με ρωσικό προσωπικό. Και εδώ η επιβεβαίωση προέρχεται από τη Μόσχα: «κανένας από τους πυραύλους των ΗΠΑ και των συμμάχων τους δεν έχει εισέλθει στις ρωσικές αντιαεροπορικές περιοχές». Όπως εξάλλου είχε δηλώσει ο υπουργός Mattis κατά τη διάρκεια της νύχτας, εξηγώντας ότι οι στόχοι «προσδιορίστηκαν συγκεκριμένα για να αποφευχθεί χτύπημα σε φρουρές με ρωσικές δυνάμεις στη Συρία».
Η δικαιολογία, ευρεία και εμμονική, είναι πάντα η ίδια: ήταν απαραίτητο »να τιμωρηθεί ο Άσσαντ λόγω χρήσης χημικών όπλων “punire Assad per l’uso di armi chimiche”, αν και το προσωπικό του ΟΗΕ που βρίσκεται στην Συρία, personale Onu presente in Siria είχε επανειλημμένα διαψεύσει πως είχε βρει ίχνη χημικών όπλων στην περιοχή της Douma, όπου – σύμφωνα με την προπαγάνδα της Ουάσινγκτον, του Παρισιού και του Λονδίνου – θα είχε γίνει η επίθεση αυτή.
Εάν δεν ακολουθήσουν άλλες βομβιστικές επιθέσεις την επόμενη νύχτα, η πρώτη εντύπωση θα επιβεβαιωθεί: ο Trump και τα άλλα κράτη υπηρέτες (υπογραμμίζουμε ότι στην επίθεση δεν ενεπλάκη το ΝΑΤΟ, εξαιτίας και της ρητής αντίθεσης της Γερμανίας και άλλων χωρών) σκέφτηκαν πως θα μπορούσαν να βγουν από το cul de sac, από το αδιέξοδο στο οποίο είχαν γλιστρήσει από μόνοι τους εξαπολύοντας μιαν επίθεση κάτι λίγο περισσότερο από συμβολική.
Σε μια πολύ περίπλοκη κατάσταση (η Συρία «φιλοξενεί» ιρανικά, ρωσικά, τουρκικά και αμερικανικά στρατεύματα αυτή τη στιγμή), ο κίνδυνος πως μια πιο μαζική επιχείρηση θα μπορούσε να συμπεριλάβει κυρίως στρατεύματα της Μόσχας ήταν πολύ ισχυρή. Και ήδη τις τελευταίες ημέρες οι ρώσοι είχαν προειδοποιήσει ότι σε περίπτωση απώλειας θα αντιδρούσαν χτυπώντας «τις βάσεις εκτόξευσης των πυραύλων»: δηλαδή τα αμερικανικά, βρετανικά και γαλλικά πλοία στα ανοικτά των ακτών της Συρίας ή του Λιβάνου. Προειδοποίηση στην οποία, στις τελευταίες ώρες, προστέθηκε η νουθεσία του ρώσου πρεσβευτή στην Ουάσινγκτον, Ανατόλι Αντόνοφ: «Οι ενέργειες των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στη Συρία δεν θα παραμείνουν χωρίς συνέπειες».
Μια τέτοια πιθανότητα – χωρίς να χρειάζεται ένας von Clausevitz για να το αντιληφθούμε – θα συνεπάγονταν τον κίνδυνο να ξεκινήσει ένας «συμμετρικός πόλεμος», δηλαδή μεταξύ ποιοτικά ισοδύναμων στρατιωτικών δυνάμεων (ακόμη και αν ο αμερικανικός οπλισμός είναι ποσοτικά ανώτερος).
Υπενθυμίζουμε σε όλους τους αμύητους ότι οι πόλεμοι ΗΠΑ των τελευταίων 30 χρόνων (από την πτώση του Τείχους και μετά) ήταν «ασύμμετροι πόλεμοι», δηλαδή μονομερείς επιθέσεις μιας δύναμης που κατείχε πυρηνικά όπλα, ναυτικό, αεροπορία, θωρακισμένες επίγειες δυνάμεις και όχι μόνο, κ.λπ., έναντι χωρών που αντιθέτως μπορούσαν να αντιπαραθέσουν μόνο συμβατικά όπλα και σε περιορισμένες ποσότητες (Γιουγκοσλαβία, Ιράκ, Σομαλία, Λιβύη).
Ένας «συμμετρικός πόλεμος», εν συντομία, μεταξύ πυρηνικών δυνάμεων δίνει πάντοτε ένα σίγουρο αποτέλεσμα: εξασφαλισμένη την αμοιβαία καταστροφή.
Είναι η παρατήρηση που έχει διατηρήσει τον κόσμο από τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο από το 1945 μέχρι σήμερα. Και ίσως, στο Πεντάγωνο, κάποιος έκανε ξανά και γρήγορα τον λογαριασμό, πιέζοντας τέλος ελαφρά το πεντάλ του φρένου.
Να διανείμουμε εξίσου. Να διανείμουμε για να καταπολεμήσουμε την ανισότητα.
Να διανείμουμε! Να διανείμουμε!
Διανείμετε τον πλούτο που παράγεται!, ακούμε να φωνάζουν με ενθουσιασμό. Και ο ενθουσιασμός δεν πρέπει να σβήσει. Θα πρέπει να ενθαρρύνεται, είναι καλό να μεγαλώσει!
Ακριβώς για να ενθαρρύνουμε τον ενθουσιασμό, ας θέσουμε κάποια ερωτηματικά.
Ποιος παράγει όλα όσα πρέπει να διανεμηθούν εξίσου; Και πού είναι εκείνες και εκείνοι που παράγουν όλο αυτό που πέφτει κάτω από τις αισθήσεις μας, όλο αυτό που μας περιβάλλει;
Ας επιστρέψουμε λοιπόν στο αιώνιο δίλημμα: να βάλουμε ένα χέρι στη διανομή ή στην παραγωγή;
Ένα δίλημμα που ανοίγει ξανά; Μα τι λέτε, είναι ένα δίλημμα που πάντα παρέμεινε ανοιχτό. Δεν έκλεισε ποτέ.
Να αντιμετωπίσουμε σαν προτεραιότητα τη διανομή ή την παραγωγή έχει συζητηθεί για περισσότερο από έναν αιώνα μέσα στο εργατικό και επαναστατικό κίνημα. Εκείνο το στρατευμένο κίνημα που θέλει να καταπολεμήσει αυτό το οικονομικο-κοινωνικό σύστημα που βασίζεται στην εκμετάλλευση, την ανισότητα και την καταπίεση.
Ας προσπαθήσουμε να συγκεντρώσουμε κάποιες προτάσεις που προέρχονται από άλλες εκρήξεις ενθουσιασμού και μας προσφέρουν τα υψηλότερα σημεία μέσα στην έντονη και ουσιαστική ταξική σύγκρουση, κάποιων δεκαετιών νωρίτερα.
Ήταν το 1973, μήνας μάρτιος.
Ένα τμήμα της εργατικής τάξης είχε εμπλακεί σε έναν αγώνα για την ανανέωση της σύμβασης, μέσα στον οποίο είχε εντοπίσει μια βαριά επίθεση από τα αφεντικά, που υποτιμήθηκε ή, σύμφωνα με μερικούς, διευκολύνθηκε από τις συνομοσπονδιακές συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Εκείνο το τμήμα της τάξης αγνόησε τους δισταγμούς του συνδικάτου. Δεν άκουσε ούτε καν τις ενδείξεις των επαναστατικών σχηματισμών που πρότειναν μια απεργία διαρκείας, μέχρις εσχάτων. Quel settore di classe ignorò i tentennamenti sindacali.
Από την πρακτική του αγώνα των προηγούμενων χρόνων και από τις ασφυκτικές αστικές και εργατικές εντάσεις, που ζούσαν καθημερινά, εκείνες οι εργάτριες και εκείνοι οι εργάτες είχαν ωριμάσει την συνειδητοποίηση ότι οι αξιώσεις που κερδήθηκαν κατά τις περιόδους οικονομικής επέκτασης στη συνέχεια ροκανίζονταν στις περιόδους συρρίκνωσης. Κατάλαβαν ότι αυτή ήταν η τάση της καπιταλιστικής οικονομίας και αρνούνταν να υποβάλουν τις ζωές τους και τις ανάγκες τους σε τέτοιες διακυμάνσεις, αμφιταλαντευόμενες τάσεις.
Εργάτριες και εργάτες ήταν πεπεισμένοι ότι η παραμονή μέσα στο πλαίσιο των αξιώσεων-διεκδικήσεων σήμαινε, έτσι κι αλλιώς, τη διαιώνιση του υποτακτικού ρόλου της εργατικής δύναμης που ανταλλάσσεται με μισθό (έστω και προσωρινά βελτιωμένου). Αυτό σήμαινε απομόνωση από τις μητροπολιτικές εντάσεις που ζούσαν αυτοί οι ίδιοι / ες μαζί με τους άνεργους / ες, από εκείνους που εργάζονταν μαύρα, από εκείνους που δεν είχαν σπίτι, όσους υπέφεραν από μια επισφαλή ζωή κλπ. Εν ολίγοις, απέρριπταν την προοπτική προόδου μέσα στο σύμπαν της διανομής και της ανταλλαγής, παραμένοντας σκλάβοι στην υπηρεσία της παραγωγής για κεφάλαιο.
Επέλεξαν την προοπτική της «απόρριψης της μισθωτής εργασίας».
Έθεσαν στους εαυτούς τους το καθήκον να αναγνωρίσουν το κέντρο του διλήμματος:
a) να ασκήσουν εξουσία πάνω στην παραγωγή, καταλαμβάνοντας το εργοστάσιο και εμποδίζοντας τη χρηστικότητα του, συμπεριλαμβανομένου και του ξεσκονίσματος του κτιρίου των υπαλλήλων και των διευθυντικών στελεχών, επιχειρήσεις που έγιναν με μεγάλο ενθουσιασμό!
b) να ουρλιάξουν σε ολόκληρο το κίνημα, να συνειδητοποιήσει ότι, αν θέλουν να αποφασίζουν τι να παράγουν και πώς να το παράγουν, εάν δεν θέλουν πλέον να είναι δούλοι των αγαθών, του εμπορεύματος, αν δεν θέλουν να είναι αυτοί οι ίδιοι εμπορεύματα, τότε πρέπει να θέσουν τον εργατικό έλεγχο πάνω στην παραγωγή , γνωρίζοντας ότι σε αυτό το σημείο ανοίγει η σύγκρουση με το κράτος, που είναι ο εγγυητής της διατήρησης της καπιταλιστικής παραγωγικής τάξης!
Παραγωγή και κράτος οι δύο ακρογωνιαίοι λίθοι στους οποίους παίζεται η σύγκρουση της εξουσίας, αν θέλουμε να οικοδομήσουμε την προλεταριακή δύναμη, εξουσία.
Αυτός ο τομέας της τάξης είχε τα πρόσωπα των εργατριών και των εργατών της Fiat οι οποίοι εκείνες τις μέρες του τέλους μαρτίου του ’73 ονομάστηκαν κόκκινα μαντήλια, fazzoletti rossi, για ένα κομμάτι κόκκινο πανί που έβαζαν στα πρόσωπά τους και για να τονίσουν τον ενθουσιασμό τους.
Αυτό το τμήμα της τάξης δεν ήταν μονάχο. Υπήρχαν σε πολλά εργοστάσια και σε πολλές περιοχές. Quel settore di classe non era solo.
Αυτοί οι τομείς της τάξης δεν αγαπούσαν να στρεψοδικούν επάνω σε θέματα ισορροπίας κυβερνητικών σχηματισμών ή εκείνων που βρίσκονται σε εξέλιξη ή εκείνων που πρόκειται να έρθουν, τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο.
Εκείνοι οι τομείς της τάξης δεν ζητούσαν τα ψίχουλα μιας διανεμητικής πολιτικής που θα ήταν λιγότερο πρόστυχη και πιο διανεμητική, αλλάζοντας κοινοβουλευτικές ισορροπίες ή κυβερνητικές φόρμουλες, διότι κατανοούσαν ότι σε κάθε περίπτωση ήταν θέμα διανομής διεφθαρμένων εμπορευμάτων που θα λαμβάνονταν σύμφωνα με τις τάσεις της αγοράς.
Εκείνα τα τμήματα της τάξης είχαν καταλάβει πως “ο εχθρός βρίσκεται μες το σπίτι μας !”
Eκείνα τα ταξικά τμήματα δεν είχαν την πρόθεση να στολιστούν με «πολιτικά» γνωρίσματα δανειζόμενα συνθήματα κατά κυβερνητικών πολιτικών και των διαβόητων διεθνών συνθηκών.
Όχι! αυτοί ήθελαν να δώσουν ένα σημάδι της σύγκρουσης εξουσίας που έπρεπε να εντατικοποιηθεί: εργατικός έλεγχος της παραγωγής και επίθεση στο κράτος.
Εκείνοιοι τομείς της τάξης πρότειναν μια σπουδαία διδασκαλία, σίγουρα όχι καινούργια, αλλά που διακινδύνευσε και συνεχώς κινδυνεύει να αποδυναμωθεί. Δεν είναι καινούργια γιατί κάποιος την είχε γράψει επίσης:
«Αφού η πραγματική σχέση έχει γίνει σαφής εδώ και πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, γιατί να επιστρέψουμε ξανά πίσω»; … «Ο χυδαίος σοσιαλισμός έχει πάρει από τους αστούς οικονομολόγους (και με τη σειρά της από αυτόν ένα μέρος της δημοκρατίας) τη συνήθεια να θεωρούν και να αντιμετωπίζουν τη διανομή σαν ανεξάρτητη από τον τρόπο παραγωγής και επομένως να αντιπροσωπεύει τον σοσιαλισμό ως κάτι που τριγυρνά κυρίως γύρω από την διανομή «. (Κ. Marx, Κριτική του προγράμματος της Gotha -1875)
Γιατί κατά πρώτο λόγο η παραγωγή; Απλώς και μόνο επειδή έχουμε υποταχθεί, μας εκμεταλλεύονται, είμαστε ηγεμονισμένοι και μας ενσωματώνουν σε αυτόν τον τρόπο παραγωγής, ο οποίος είναι καπιταλιστικός. Μπορούμε να κατοικήσουμε σε μια περιοχή ή μια χώρα με «πλήρη κυριαρχία» ή σε μια περιοχή που περιλαμβάνεται σε μια ομοσπονδία ή σε άλλο τύπο συνόλου αρκετών χωρών, παντού όπου η οικονομία, αν είναι καπιταλιστική, πρέπει να συμμορφώνεται με αυτούς τους κανόνες. Οπουδήποτε το τσεκούρι οποιασδήποτε κυβέρνησης θα πέσει επάνω στις εργατικές τάξεις και στις προλεταριακές τάξεις όταν το απαιτούν οι ανάγκες συσσώρευσης του κεφαλαίου.
Είναι πολλά τα εργαλεία με τα οποία λειτουργούν αυτοί οι νόμοι: η αγορά και ο ανταγωνισμός μεταξύ επιχειρήσεων παραγωγής, οι τράπεζες, η χρηματοδότηση, τα χρηματιστήρια, οι ανταλλαγές, οι συνθήκες κ.λπ. Είναι όλα μέσα και εργαλεία που δεν έχουν δική τους ζωή, η ζωή τους προέρχεται από τους νόμους του κεφαλαίου, από την πρόοδο των αναγκών του. Σε αυτά τα όργανα επάνω δεν είναι εύκολο να λειτουργήσουμε αλλάζοντας τους την πορεία, δεν είναι δυνατόν παρά περιμένοντας τις σπάνιες στιγμές που το κεφάλαιο έχει περιθώρια κέρδους και είναι πρόθυμο να δώσει, να παραχωρήσει κάτι, για να το απομακρύνει, να το κόψει σύντομα μετά. Οι κυβερνήσεις, οι πλειοψηφίες ή οι κοινοβουλευτικές ισορροπίες, δεν είναι εξοπλισμένες για να αλλάξουν την πορεία αυτή, αλλά μπορούν να κάνουν μόνο μικρές διορθώσεις στις επεκτατικές φάσεις, οι οποίες στη συνέχεια διορθώνονται ξανά από τις μεταβαλλόμενες ανάγκες της καπιταλιστικής λογικής.
Οι διανεμητικές πολιτικές υπόκεινται σε αυτούς τους κανόνες και η ιστορία διδάσκει ότι ανεξάρτητα από την ισορροπία των πολιτικών δυνάμεων, δεδομένου του καπιταλισμού, υπάρχουν ελάχιστοι, πολύ λίγοι χώροι δράσης. Σε αυτή τη φάση, το πολυεθνικό κεφάλαιο, καλά εδραιωμένο, σχεδιασμένο στη χρηματοδότηση, ενίσχυσε τα ηνία, εξαντλώντας σχεδόν ολοκληρωτικά την πολιτική σφαίρα και, με περισσότερη βία, ασκεί την μείωση του κόστους εργασίας και την αύξηση της παραγωγικότητας για να επαναδρομολογήσει τον ανταγωνισμό και την συσσώρευση του κεφαλαίου. Αυτό συμβαίνει σε κάθε περιοχή, κράτος ή καπιταλιστικό χώρο, απλά κοιτάξτε γύρω.
Ο καπιταλισμός δεν μεταρρυθμίζεται!
Ο δρόμος μπροστά μας, αυτός που πρέπει να διατρέξουμε είναι άλλος, ίσως πιο περίπλοκος, αλλά δεν επιτρέπει συντομεύσεις ή τεχνάσματα και δεν προβλέπει την εντολή στις δεξιότητες και τις αρετές κάποιας νέας, νεότατης ή παλιομοδίτικης πολιτικής τάξης.
Είναι επείγον να αναλάβουμε ξανά το κόκκινο νήμα και να οργανώσουμε την πρακτική κριτική ολόκληρης της κοινωνικής ζωής, στους ρυθμούς της, στις καταστροφικές ανθρώπινες και κοινωνικές σχέσεις, στις προτεραιότητες και τις προοπτικές. Ο τρόπος ζωής και κατανάλωσης πρέπει να αμφισβητηθεί, ο άσκοπος και σπασμωδικός τρόπος επικοινωνίας, ο ατομικισμός και ο αχαλίνωτος ανταγωνισμός, το καθεστώς ιδιοκτησίας και κατοχής και τα χιλιάδες άλλα πράγματα, αλλά με τους χρόνους που υπαγορεύει η άμεση και ηγεμονική διοίκηση και διαχείριση όλων εκείνων που ανήκουν στις υποτελείς τάξεις οργανωμένων σε οριζόντιες δομές συμβουλίων.
Είναι χρήσιμο να εμπνευστούμε από τη διδασκαλία των «κόκκινων μαντιλιών», “fazzoletti rossi”, καθώς και από τα άλλα (πολλά) υψηλά σημεία που εξαπλώθηκαν και συσσωρεύτηκαν από την ταξική πάλη για την προλεταριακή εξουσία, το να την αγνοήσουμε είναι απαράδεκτο!
Από εκείνο το 1973 πέρασε καιρός, τα αφεντικά έκαναν βήματα μπροστά, πάνω κάτω όσα εμείς κάναμε προς τα πίσω, στα περιεχόμενα και στους στόχους, στις μορφές οργάνωσης των συμβουλίων, στις στρατηγικές επίθεσης, και σε πολλά άλλα.
Τώρα ας προσπαθήσουμε να εξετάσουμε ότι δεν θέλουμε να κάνουμε βήματα πίσω. Για να ξεκινήσουμε εκ νέου από μια καλή θέση, ας προσπαθήσουμε να συνδεθούμε ξανά, να γαντζωθούμε εκ νέου στα υψηλότερα σημεία που εκφράζονται από τη ταξική σύγκρουση σε αυτή τη χώρα, στις δεκαετίες που έχουμε πίσω από μας. Και ας κινηθούμε.
Εάν θέλετε να διαβάσετε εκτενέστερα την εμπειρία του αγώνα των εργατριών και των εργατών στη Fiat το 1973, που ονομάστηκε των «κόκκινων μαντηλιών», detta dei “fazzoletti rossi”, πηγαίνετε εδώ qui και εδώ qui:
Δύο ημερομηνίες που συλλέχθηκαν σε μια περίοδο 10 ετών: 16 μαρτίου 1968, 16 μαρτίου 1978. Στο μεταξύ υπάρχουν όλα. Ο Scalzone επιστρέφει στους τόπους και μιλά για το πρωινό των συγκρούσεων στα σκαλιά της αρχιτεκτονικής σχολής στη Ρώμη, ένας topos του ’68. Οι φασίστες που απέτυχαν στην προσπάθεια να διεισδύσουν στο κίνημα, ο αρχηγός τους, Almirante που κινδύνεψε λιντσαρίσματος, ο Παζολίνι ο οποίος δεν είχε καταλάβει τίποτα από αυτή την εξέγερση, ο Μουσολίνι και η πραγματική ουσία του ιταλικού φασισμού, «ο πόλεμος ενάντια στις οργανώσεις των εργατών, από τις πιο ρεφορμιστικές στις πιο ανατρεπτικές, όχι στην εργατική τάξη ως τέτοια που μπορεί να επιλεγεί από τις corporationς», τον σημερινό ρατσισμό. Δέκα χρόνια αργότερα, η συνέλευση που συγκαλέστηκε στο piazzale della Minerva, της Sapienza, αμέσως μετά την είδηση της απαγωγής του Άλντο Μόρο, «Εκείνη τη ημέρα – εξηγεί – έζησα μια ρήξη, μια πληγή, ένιωθα ξένος προς την »καταδίκη» που εκφράστηκε από τους Αυτόνομους και σκέφτηκα να παρέμβω με τις Br πριν ωθηθούν στον αναμενόμενο επίλογο και όπως ορίζεται σε μια ετυμηγορία ». Μετά ήρθε η συνωμοσιολογία, η οποία έγινε η μεγάλη πολιτιστική τραγωδία της αριστεράς. Παραμένει η γνώση, η μοίρα που μας διακρίνει από άλλα είδη και εκείνο το μέλλον που δεν υπάρχει, που έγινε «το αφήγημα των κυρίαρχων» στο οποίο θα πρέπει να αντιπαραθέσουμε το παρόν, βιωμένο ολοκληρωτικά
Daniele Zaccaria, Il Dubbio 23 μαρτίου 2018, H Aμφιβολία
Η συνομιλία με τον Oreste Scalzone είναι μια εμπειρία Proustian και Futurist την ίδια στιγμή. Η ροή της μνήμης ρέει σαν χείμαρρος, αλλά δεν είναι πάντα μια ήσυχη πορεία, μέσα στα νερά οι στροβιλισμοί αναδύονται ξαφνικά, και η δίνη των αναμνήσεων προχωράει αναστατωμένη από έναν περιπλανώμενο δαίμονα, με το βλέμμα που καρφώνεται σταθερά στον ορίζοντα σε ένα είδος αιώνιου παρόντος. «Είμαι ένας υπερμνησιακός (η υπερβολική εξέλιξη της μνήμης R. R.), ακόμη και αν μερικές φορές, όπως έλεγε ο Φρόιντ και όπως συνέβαινε στον Rashomon του Kurosawa, μπορώ να ζήσω κάποια ψευδαίσθηση της μνήμης».
Πριν από πενήντα χρόνια, όταν η δυτική κοινωνία συγκλονίστηκε από την επανάσταση του ’68, ο Scalzone ήταν νεαρός ηγέτης του φοιτητικού κινήματος. Σε αυτές τις μέρες μουσιακών εορτασμών που κάνουν εκείνη την φοβερή χρονιά ένα είδος παραμελημένης Αναγέννησης, ο Scalzone συμφωνεί να επιστρέψει στον «τόπο του εγκλήματος» για να σκιαγραφήσει εκείνο που ονομάζει με σεμνότητα έναν «αντι-εορτασμό», μια «αντι-τελετή», . Αλλά πριν επιστρέψει σε εκείνες τις μέρες του μαρτίου ’68 θέλει να βγάλει ένα βότσαλο από το παπούτσι του: «Αυτή η ιστορία των φασιστών που θα είχαν επαφή με το φοιτητικό κίνημα για να οργανώσουν τις συγκρούσεις της Valle Giulia είναι μια συνολική ψεύτικη μνήμη που βασίζεται αποκλειστικά σε δηλώσεις του Delle Chiaie Stefano, γνωστού ως «caccola, μύξα». Τον Della Chiaie μισούσαν καταρχάς οι λεγόμενοι «καθαροί» φασίστες, που τον ήθελαν ως άνθρωπο των μυστικών υπηρεσιών. Το κίνημα δεν γνώριζε εκείνες τις δυναμικές, είναι πιθανό ότι υπήρξαν προσπάθειες διείσδυσης αλλά όμως απέτυχαν. Οι φασίστες ήταν ταμπουρωμένοι στη νομική σχολή και η επιτροπή αναβρασμού του Πανεπιστημίου είχε αποφασίσει απλώς να τους αγνοήσει, σαν να ήταν ένας νεκρός καρκίνος, δεν τους βλέπαμε και γύρω τους υπήρχε ένα είδος υγειονομικής ζώνης. Τα πράγματα άλλαξαν κατά τη διάρκεια της νύχτας μεταξύ 15 και 16 μαρτίου, όταν ομάδες τραμπούκων του φασιστικού κόμματος Msi μπήκαν στην La Sapienza και επιτέθηκαν στους εξωκοινοβουλευτικούς τους εκκενώνοντας στρατιωτικά και επιτέθηκαν στην περιφρούρηση του κινήματος στη σχολή Γραμμάτων τραυματίζοντας κάποιους συντρόφους ».
Τι θυμάσαι από εκείνο το πρωινό;
Έφτασα στο πανεπιστήμιο σε εύθετο χρόνο, εκείνοι του MSI είχαν ήδη ταμπουρωθεί μέσα στη νομική με τους αξιότιμους Almirante και Caradonna. Σε αυτό το σημείο ξεκινήσαμε μια επίθεση, αλόγιστη, γενναιόδωρη αλλά αλόγιστη, έτσι ώστε προχωρώντας λιγάκι μπορούσαμε να μετρούμε τους τραυματίες, από την άλλη μας έριχναν τα πάντα, σιδερένιες μπίλιες, τζάμια, αντικείμενα όλων των ειδών, τότε ακούω κάτι να συντρίβεται, ο πάγκος που πέταξαν από πάνω χτυπά στραβά μια καρέκλα με την οποία προσπαθούσα να καλυφτώ κακήν κακώς …, το χτύπημα θα μου συντρίψει δύο σπονδύλους, με τραβούν μακριά, με πηγαίνουν στο νοσοκομείο, ενώ η μάχη συνεχίζεται. Κάποιοι σύντροφοι ανακαλύπτουν μια δευτερεύουσα πόρτα και καταφέρνουν να μπουν μέσα, είναι μια δωδεκαριά και βρίσκουν μπροστά τους μοναχό τον Almirante, [ ο αντίστοιχος Μιχαλολιάκος εδώ και σήμερα], θα μπορούσαν να τον λιντσάρουν, αλλά όπως αντιλαμβάνεστε διστάζουν και η στιγμή περνά, χάνεται, ευτυχώς δεν είχαν την στόφα του λιντσαρίσματος … Στο σημείο αυτό μπαίνει με όλες τις δυνάμεις η αστυνομία. Τώρα, για εκείνους που υποστηρίζουν ότι υπήρχε συνεννόηση μεταξύ του κινήματος και της ακροδεξιάς, παραθέτω τον Δρ Paolo Mieli και τον καθηγητή Agostino Giovagnoli, τι θα έπρεπε να είχαμε πράξει; Να λιντσάρουμε τον Almirante για να δείξουμε το αντίθετο; Επιπλέον για εκείνες τις μέρες συνεχίζουν να γράφονται και να λέγονται τεράστιες ανοησίες. Πολλές από αυτές εμπνέονται από έναν άθλιο «παζολινισμό» επιστροφής.
Τι εννοείς?
Μιλώ για αυτή την τεχνητή διαίρεση μεταξύ των αστυνομικών γιων του προλεταριάτου που αποστέλλονται στις πόλεις για να αρπάξουν ξύλο από τα παιδιά της μπουρζουαζίας. Σίγουρα ο Paolo Mieli ήταν γιος της μπουρζουαζίας, εγώ πηγαινοερχόμουν απλά από το Terni, μα για τι πράγμα μιλάμε; Στην La Sapienza υπήρχαν περισσότεροι από 70 χιλιάδες εγγεγραμμένοι, το πανεπιστήμιο ήταν ήδη ένας μαζικός τόπος και στο κίνημα υπήρχαν τα πάντα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών των «cafoni, αγροίκων» του νότου, οι γιοι των εργατών που στέλλονταν για σπουδές στη μεγάλη πόλη για να γίνουν μηχανικοί. Φυσικά, η πλειοψηφία των ηγετών προερχόταν από μορφωμένες οικογένειες αλλά μόνο επειδή, όπως έλεγε ο Don Milani, κατείχαν τον απαραίτητο λόγο για να γίνουν οι ηγέτες, στις σχολές και στις πλατείες, αλλά ο πρωταγωνιστής ήταν άλλος, έτσι δεν είναι;
Ο Pasolini είχε άδικο λοιπόν;
Σίγουρα έκανε λάθος όσον αφορά την κοινωνική σύνθεση του φοιτητικού κινήματος και να πούμε ότι θα ήταν αρκετό να έχει ακούσει μια μισή ομιλία του Franco Piperno, δεν λέω να είχε διαβάσει τον Μαρξ. Ήταν επίσης λάθος στην ποιητική μυθολογία της εργατικής τάξης που γι ‘αυτόν ήταν ενσάρκωση μονάχα από τους εργάτες με τη φόρμα και τα «επαγγελματικά» χέρια με τους κάλους, όταν πλέον τότε η κεντρική φιγούρα ήταν οι εργάτες της αλυσίδας, κυρίως μετανάστες από το Νότο, εκείνοι για τους οποίους μιλά το βιβλίο Vogliamo tutto! του Balestrini, Tα θέλουμε όλα. Επιπλέον ήδη από τότε πήγαινε μπροστά η επισφάλεια, οι επισφαλείς των νεότερων γενιών. Ήταν επίσης λάθος και για τη φύση του ΚΚΙ, PCI, σε αυτό συμφωνώ με τον ιστορικό Giovanni De Luna, ο Pasolini λέει στους νέους να πάνε προς το PCI, το να πιστεύει ότι το κίνημα εκείνο θα μπορούσε να μεταβεί προς στο κομμουνιστικό Κόμμα ήταν μια ανοησία. Ούτε καν ο γραμματέας Luigi Longo είχε το θάρρος να πει κάτι τέτοιο. Τελικά έκανε λάθος για τους αστυνομικούς, γι αυτόν ήταν «άσχημοι αθώοι» επειδή τους θεωρούσε ανεύθυνα ζωάκια «έτσι τους έχουν καταντήσει». Και σε αυτή την περίπτωση πρόκειται για μια απλοϊκή ανάγνωση, λίγη ψυχανάλυση θα έφτανε, σκέφτομαι τον Willelm Reich: υπάρχει ένα περιθώριο ευθύνης σε εκείνους που διαπράττουν βίαιες και σαδιστικές πράξεις, είναι η ψυχοπαθολογία του τελευταίου των σταυροφόρων που στήνεται στη γραμμή πίσω από τον Πέτρο τον Ερημίτη για να φτιάξει τον «αιώνιο συρφετό» ενώ στην Ιερουσαλήμ, γράφουν οι ιστορικοί, «το αίμα έφτανε στα γόνατα». Ο ίδιος όχλος που περιγράφηκε από τον Varlam Salamov στις Ιστορίες της Kolymache στην περίπτωση εκείνη ήταν οι Cechists, αλλά θα μπορούσαμε επίσης να μιλήσουμε για τους Κόκκινους Φρουρούς, γι αυτούς που πήγαιναν να ευαγγελίσουν, να κηρύξουν ευαγγέλιο, αυτούς που πήγαιναν να εξισλαμίσουν, αυτούς που πήγαιναν να αποικίσουν.
Μία θανατηφόρα και μιμητική σχέση εκείνη της επαναστατικής και ελευθεριακής αριστεράς με την καθιερωμένη, καθεστηκυία εξουσία και βία
Εμπνευσμένος από τον Foucault της Μικροφυσικής της εξουσίας, όταν συστήνεται ένα δικαστήριο του λαού ή του προλεταριάτου, μια καθιερωμένη δικαιοσύνη, η μετάλλαξη έχει ήδη γίνει, η επανάσταση έχει ήδη γίνει αντι-επανάσταση. Το πέρασμα από την «συστατική εξουσία, ιδρυτική» σε «καθεστηκυία», όπως λέει ο Agamben, υπήρξε η τραγωδία όλων των «Επαναστάσεων» που «ανέλαβαν, πήραν την εξουσία». Αυτό, μικροφυσικά, είναι πάντα μια ενέδρα και για μας. Στις ημέρες της απαγωγής του Moro, ήμουν πεπεισμένος ότι το κίνημα έπρεπε να «παρέμβει» με τις Ερυθρές Ταξιαρχίες προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος να αφεθούν να ωθηθούν σε έναν ανακοινωμένο επίλογο, αναμενόμενο και με τον τρόπο που προέβλεπε την θανατική ποινή.
Έχετε επανειλημμένα επικρίνει την αριστερά και τον φυλετικό αντιφασισμό της, τι εννοείτε;
Τα γεγονότα της Acca Larentia έρχονται στο μυαλό μου (καθώς και ο Sergio Ramelli): αν ένα κομάντο της άκρας αριστεράς ανοίγει πυρ σε μια μικρή ομάδα φασιστών σκοτώνοντας δύο και στη συνέχεια εκείνοι βγαίνουν [στους δρόμους] με αίματα στα μάτια και η αστυνομία σκοτώνει άλλον ένα, εγώ αισθάνομαι πολύ άβολα όπως είπα τότε στον Giorgio Bocca ο οποίος μου πήρε συνέντευξη για την εφημερίδα Repubblica. Οι φασίστες δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται ως «διαφορετικοί», αυτή είναι μια εθνοτική, φυλετική προσέγγιση στην πολιτική σύγκρουση και ο αντιφασισμός κινδυνεύει να γίνει ένα περαιτέρω μέσο του καθεστώτος. Την εποχή εκείνη επικρίθηκα πολύ για τη θέση μου αυτή, στην προκειμένη περίπτωση σαν τον Che Guevara, ο οποίος ήταν επίσης ένας σκληρός άνθρωπος: «Πρέπει να είμαστε αμείλικτοι στη μάχη και ελεήμονες, ευσπλαχνικοί στη νίκη».
Ο «φασισμός» αναφέρεται συνεχώς σαν να ήταν το συνώνυμο, το γενικό ισοδύναμο, του απόλυτου κακού
Θα μπορούσα να απαντήσω ότι τα λόγια είναι σημαντικά, και ότι η αντιστοιχία-ισοδυναμία φασισμός-απόλυτο κακό είναι αντιφατική γιατί δύο ολοκληρωτισμοί δεν μπορούν να συνυπάρξουν. Αντ ‘αυτού, θα ξεκινούσα από τον ιστορικό φασισμό, του οποίου δημιουργός ήταν ο Μπενίτο Μουσολίνι, φιγούρα μιας αμφισημίας αντάξιας του μεταμοντερνισμού. Ο Μουσολίνι είχε σίγουρα διαβάσει το κομμουνιστικό Μανιφέστο, αλλά αγνοούσε το πρώτο βιβλίο του Κεφαλαίου. Με αναρχικό πατέρα και μητέρα δασκάλα με κόκκινο στυλό, έγινε σε πολύ νεαρή ηλικία η κορυφαία φιγούρα της ιταλικής μαξιμαλιστικής αριστεράς όπως έγραψε ο ίδιος ο Λένιν. Ένας κοινωνικά μπερδεμένος χαρακτήρας, αλλά ακόμα και αυτό δεν είναι κατ ‘ανάγκην σφάλμα, ακόμη και ο φίλος μου Pannella θα μπορούσε να μοιάζει με ένα φιλελεύθερο-φιλελευθεριακό Cagliostro που ανακάτευε τα πάντα. Soreliano, [Σορέλ] σοσιαλιστής, πρώτα ειρηνιστής που φώναζε «πόλεμος κατά του πολέμου», στη συνέχεια η διαμετακόμιση για τον δημοκρατικό παρεμβατισμό του Salvemini ενός χώρου από τον οποίον πέρασαν επίσης οι Gramsci και Togliatti. Μετά αλλάζει ξανά, φτάνει στον αλυτρωτισμό, στον μεγαλοϊδεατισμό, ως τυχοδιώκτης εκμεταλλεύεται τον αναγωγισμό [1] των [2, 3] «terroni di trincea» που έρχoνται σε σύγκρουση με τους εργάτες των εργοστασίων του βορρά, θεωρούμενοι ως εργατική αριστοκρατία των Συμβουλίων που συμμετείχαν στην πολεμική παραγωγή. Σαν ταλαντούχος τυχοδιώκτης ο Μουσολίνι καταφέρνει να αναμειγνύει πολλά στοιχεία, κλέβει το όνομα των Fasci της Σικελίας, παίρνει το μαύρο πουκάμισο των αναρχικών, παίρνει μαζί του επαναστάτες συνδικαλιστές όπως ο De Ambris και ο Corridoni, παίρνει τον ιταλικό σουπρεματιστικό φουτουρισμό, αλλά και τον ρωσικό και δημιουργεί ένα παράξενο μείγμα, σχεδόν ένα μεταμοντέρνο kitsch.
Ο αντισημιτισμός ήταν εγγενής στο καθεστώς;
Όχι, ο Μουσολίνι δεν ήταν αντισημίτης. Το 1932, απαντώντας σε μια ερώτηση σχετικά με το εβραϊκό ζήτημα που του έθεσε ο γερμανός βιογράφος Emil Ludwig, δήλωσε ξερά: «Αυτό είναι δικό σας θέμα. Θέματα ξανθών, για γερμανούς. » Οι διαδοχικές στροφές του καθεστώτος λήφθηκαν από οπορτουνισμό και όχι από ιδεολογική πεποίθηση. Όμως σε όλο αυτό το ατέλειωτο κιτς παραμένει ένα ουσιαστικό και συνεκτικό στοιχείο που μπορεί να καθορίσει τον φασισμό: ο πόλεμος εναντίον των εργατικών οργανώσεων, όχι στην εργατική τάξη ως τέτοια που μπορεί να εννοηθεί από τις corporations, αλλά στις οργανώσεις της, από τις πιο μεταρρυθμιστικές μέχρι τις πιο ανατρεπτικές. Αυτός είναι ο εχθρός, η επίμονη εμμονή του, όπως ο αντισημιτισμός ήταν η ψυχωτική εμμονή των ναζί. Εδώ υπάρχει ένα κοινό νήμα που οδηγεί κατευθείαν στη συνωμοσιολογία, ένα απειλητικό παράδειγμα, το οποίο μπορεί επίσης να καθοδηγήσει εκείνους που ανεμίζουν τις κόκκινες σημαίες και οποιουδήποτε χρώματος. Έχοντας πει όλα αυτά, θα ήθελα όμως να διευκρινίσω ένα σημείο.
Παρακαλώ
Οι όροι μετρούν επίσης ως αυτοπροσδιορισμοί, ο «τρόμος» γεννιέται σαν αυτοπροσδιορισμός του Saint Just και του Roberspierre, ο «ολοκληρωτισμός» δεν είναι μια λέξη που εφευρέθηκε από τη Hannah Arendt αλλά από τον Μουσολίνι Μπενίτο ακριβώς για να καθορίσει το καθεστώς του.
Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος σήμερα στην Ευρώπη ότι ακρο δεξιά κινήματα ή καθεστώτα, ρατσιστικά και αυταρχικά να κερδίσουν το πάνω χέρι;
Πάρτε την υπόθεση Τραίνι, τον νεο-ναζιστή ψυχοπαθητικό και ultras leghista [λέγκα του βορρά] της Macerata που ήθελε να σφαγιάσει μετανάστες, σε αυτό το σημείο σκέφτομαι όπως ο Felix Guattari: ο Traini είναι ασφαλώς ένας ψυχοπαθής αλλά εάν δέκα ψυχοπαθείς βάλουν μια στολή των Sa δεν γίνεται να καθαρίσουμε με το θέμα λέγοντας πως είναι εγκεφαλικά ασθενείς, καθίστανται εχ-θροί. Και εδώ δημιουργείται ένα μεγάλο πρόβλημα. Σε αυτό συμφωνώ με την ανάλυση του Bifo που μιλά για «διαταραγμένο ασυνείδητο του έθνους».
Ποιος είναι ο πιο μεγάλος εχθρός της αριστεράς;
Είναι ένας εσωτερικός εχθρός και ονομάζεται συνωμοσιολογία, μια πραγματική πολιτισμική τραγωδία, μια δαιμονική και συνωμοτική σκέψη που γίνεται υπεύθυνη για τη μετάλλαξη εκείνη για την οποία μίλησα, τη μετάβαση από τη συστατική εξουσία στη συγκροτημένη δύναμη, την συντεταγμένη εξουσία, μου αρέσει να παραθέτω τον Agamben και την επιτυχημένη του φόρμουλα [ σπινοζικής απήχησης) «εκθρονισμένη ισχύς». Για τη συνωμοσιολογία κάθε χειρονομία εξέγερσης, από τον Camus του Homme revolté μέχρι την αυτοκτονία του Jan Palach, είναι πάντα μια χειραγωγημένη χειρονομία, heterodirect, ετεροκαθοδηγούμενη, αλλά η συνωμοσιολογία ζει από ψεύδη, αναλήθειες, αντι-ρεβιζιονισμούς και γενικεύσεις, ποτέ δεν αγγίζει δόντι σε όσους αποκαλεί χειραγωγούς, είναι αβλαβής, ακίνδυνη για την εξουσία αλλά θανατηφόρα για εκείνους που πολεμούν την εξουσία.
Είναι η μοίρα των ανθρώπων η εξέγερση;
To να μην ασκείται η εξαγωγή συμπερασμάτων για το ανθρώπινο είδος το θέτει κάτω από τα άλλα είδη, το είδος μας κλίνει πέρα από το είναι για να επιδιώξει τη γνώση, την τέχνη, την πολιτική. Σε αντίθεση με τους γυρίνους και τα πουλάρια εμείς γεννιόμαστε πρόωρα, ανώριμοι, αρχίζουμε να περπατάμε ενάμισι χρόνο μετά ενώ το πουλάρι περπατά ήδη λίγες ώρες μετά τη γέννηση. Το λιοντάρι είναι θηρευτής και κυνηγάει τη γαζέλα που σαν θύμα προσπαθεί να δραπετεύσει, κανένας από αυτούς τους δυο είναι ευτυχισμένος ή δυστυχισμένος. Αντιθέτως, εμείς χρειαζόμαστε την πρόθεση της γνώσης για να συνειδητοποιήσουμε τους εαυτούς μας, για να πραγματωθούμε Το δέντρο της αμαρτίας με αυτή την έννοια είναι ακριβώς μια πολύ όμορφη μεταφορά της μοίρας μας.
Και το μέλλον;
Το μέλλον δεν υπάρχει, το μέλλον είναι η αφήγηση των ηγεμόνων.
αναγωγισμός s. μ. [Der. του βετεράνου]. – Η στάση και η συμπεριφορά των ομάδων βετεράνων πολέμου που απαιτούν ειδικά οφέλη, οφέλη και πλεονεκτήματα, ιδίως οικονομικά και καριέρα, σε αντάλλαγμα για τα πλεονεκτήματα, μερικές φορές τεκμαιρόμενα ή υπερβολικά, που αποκτήθηκαν ως μαχητές, στον πόλεμο: η επανάληψη του φαινομένου του r. μετά από κάθε πόλεμο.
2. Ο όρος terrone είναι ένας όρος της ιταλικής γλώσσας που υποδεικνύει την προέλευση στις δουλοπρεπείς τάξεις, που είναι «συνδεδεμένες με τη γη». [1] Από τα μέσα του εικοστού αιώνα, χρησιμοποιείται από τους Ιταλούς του βορρά σε ένα υποτιμητικό τόνο για να χαρακτηρίσει τους κατοίκους της νότιας Ιταλίας, σε μια περίοδο μεγάλων μεταναστεύσεων των τελευταίων προς τα αστικά κέντρα του βορρά
Ο Εισαγγελέας της Φλωρεντίας έχει ανοίξει φάκελο σχετικά με τη Barbara Balzerani, η οποία κρίνεται ένοχη βαριάς προσβολής των θυμάτων. Ένα σμήνος από όρνεα αυτές τις μέρες απολαμβάνει να ανταγωνίζεται σε αγανάκτηση.
Πριν από 40 χρόνια, η Barbara Balzerani συμμετείχε, μαζί με εννέα άλλους ταξιαρχίτες, στην απαγωγή του Aldo Moro, στα χρόνια κατά τα οποία στην Ιταλία, σύμφωνα με υπουργικά στοιχεία, στα τέλη του 1979 επιχειρούσαν 269 οπλισμένα ακρωνύμια, 36.000 πολίτες ερευνήθηκαν για ένοπλη συμμορία 6.000 καταδικάστηκαν σε δεκαετίες φυλάκισης, και καταγράφηκαν 7.866 επιθέσεις σε πράγματα και 4.290 σε ανθρώπους. Συνελήφθη και καταδικάστηκε, εξέτισε ολόκληρη την ποινή της, όπως και πολλοί άλλοι που συμμετείχαν σε εκείνο το εξεγερτικό φαινόμενο. Στα επόμενα χρόνια δημοσίευσε έξι βιβλία, μερικά από τα οποία μεταφράστηκαν στη Γαλλία και την Ισπανία, και οι παρουσιάσεις τους ήταν οι μοναδικές της «δημόσιες» εμφανίσεις, έχοντας πάντα αποφύγει να παραχωρεί συνεντεύξεις για το παρελθόν της ως ταξιαρχίτισσα, με εξαίρεση ένα ντοκιμαντέρ πριν από πολλά χρόνια που επιμελήθηκε από την Loredana Bianconi επάνω σε ορισμένες γυναίκες που κατά την περίοδο εκείνη έλαβαν μέρος στον ένοπλο αγώνα.
Ως συνέπεια αυτού απέφυγε, όπως και άλλοι, και παρά το γεγονός ότι σαφώς της ζητήθηκε από πολλές πλευρές, να δώσει συνεντεύξεις ή οτιδήποτε άλλο για να γεμίσει τα μεγάλα μαζικά μέσα ενημέρωσης σχετικά με την 40η επέτειο της σφαγής στην via Fani και την απαγωγή του Moro.
Ένα post που δημοσιεύθηκε στις 9 ιανουαρίου στο δικό της κοινωνικό πίνακα μηνυμάτων FB, και το οποίο επιβεβαίωνε ουσιαστικά την επιθυμία να μην συμμετάσχει στις διάφορες εκδηλώσεις που θα είχαν αφιερωθεί σε ένα γεγονός το οποίο, σύμφωνα με τις ιταλικές συνήθειες, το θυμούνται αποκλειστικά με την ευκαιρία επετείων [ για να περιπέσει στη συνέχεια στην πιο απόλυτη λήθη), παρόλα αυτά έστρεψε ξαφνικά επάνω της τα φώτα, την ξεχασμένη προσοχή των μέσων μαζικής ενημέρωσης, που ενδιαφέρθηκαν από μια πολύ πολεμική επιστολή που στάλθηκε σε μια γνωστή εφημερίδα από έναν πρώην ταξιαρχίτη που της εύχονταν να συναντηθούν στην κόλαση. Το ενοχοποιημένο post απήγγειλε την ακόλουθη φράση «Ποιος με φιλοξενεί πέρα από τα σύνορα για τις ένδοξες μέρες, τα μεγαλεία της τεσσαρακοστής επετείου;».
Από εκείνη τη στιγμή η Barbara Balzerani κατέστη ξαφνικά για όλους τους κύριους σχολιαστές της πιο διαφορετικής προέλευσης το έμβλημα της άγριας δολοφόνου που κοροϊδεύει τα θύματα των εγκλημάτων της, ζητώντας να «πάει στην Καραϊβική» (sic!) ενώ οι συγγενείς των θυμάτων κλαιν τους νεκρούς τους. Αν και το νόημα εκείνου του post ήταν πολύ διαφορετικό, όπως θα έπρεπε να είναι προφανές στον οποιονδήποτε, υπερίσχυσε η επιθυμία να αναδημιουργήσουν ξανά μετά από 40 χρόνια το «τέρας» και η Balzerani απέφυγε περαιτέρω σχόλια, ξαναρχίζοντας να γυρίζει την Ιταλία για να παρουσιάζει το τελευταίο της μυθιστόρημα, το οποίο όμως, σε αντίθεση με άλλα, ασχολείται με ένα θέμα που δεν έχει καμία σχέση με την προηγούμενη εμπειρία της σαν brigatista, ταξιαρχίτισσα. Με την προσέγγιση της 16ης μαρτίου, πυροδοτείται ο εορτασμός των μέσων ενημέρωσης για την τεσσαρακοστή επέτειο, στον οποίο, όπως και άλλοι, αποφεύγει να συμμετάσχει ή να πει τα δικά της.
Την Κυριακή 11 μαρτίου ο δημοσιογράφος Purgatori νικώντας όλους στον χρόνο εκπέμποντας στο La 7 ένα αφιέρωμα σε δύο επεισόδια που πραγματικά αναπαράγει πλήρως τις συνεντεύξεις που δόθηκαν πριν από αρκετά χρόνια για ένα γαλλικό ντοκιμαντέρ από τέσσερις πρώην ταξιαρχίτες που συμμετείχαν στην απαγωγή του Μόρο, ένας εκ των οποίων, μεταξύ άλλων, είχε πεθάνει 5 χρόνια πριν. Το πρόγραμμα εξαπολύει τη γενική οργή ορισμένων συγγενών των θυμάτων, αλλά όχι μόνο, για τους ταξιαρχίτες που πηγαίνουν στην τηλεόραση με την ευκαιρία της τεσσαρακοστής επετείου, αν και σε κανένα από τους τέσσερις δεν είχε ζητηθεί η άδεια να χρησιμοποιηθούν εκείνες οι παλιές συνεντεύξεις που είχαν παραχωρήσει σε μια τελείως διαφορετική περίπτωση. Αντιθέτως ένας από αυτούς, που κλήθηκε ρητά να παραχωρήσει μια καινούργια από άλλον σημαντικό δημοσιογράφο αρνήθηκε ευγενικά την πρόσκληση, ακριβώς για να αποφύγει να προκαλέσει τις προβλέψιμες και συνηθισμένες διαμάχες, πολεμικές.
Ταυτόχρονα, και από πολλές πλευρές, οι πρώην ταξιαρχίτες ωστόσο επιπλήττονταν , όχι χωρίς μια κάποια εμφανή επιχειρηματολογική ασυνέπεια, πως είναι επιφυλακτικοί μάλιστα ακόμη και συνωμοτικοί με μαφιόζικο τρόπο.
Και πάλι, η Balzerani, όπως και άλλοι, αποφεύγει να εκφράσει κάποια δημόσια γνώμη για το θέμα, αλλά όταν το κοινωνικό κέντρο CPA της Φλωρεντίας την προσκαλεί να παρουσιάσει, όπως συμβαίνει κάθε χρόνο, το βιβλίο της στις 16 Μαρτίου, ημερομηνία που προφανώς δεν την επέλεξε, ξεσπά μια διαμάχη και πολεμικές μόνο και μόνο επειδή προσκαλείται να παρουσιάσει, presentare, ένα βιβλίο που μιλά για κάτι άλλο, για τελείως διαφορετικά πράγματα.
Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης παραμονεύουν με κρυφά μικρόφωνα και κάμερες αποκαλύπτοντας στα τηλεοπτικά πλάνα και στο τέλος της παρουσίασης του βιβλίου κάποιον που της ζητά να εκφραστεί σχετικά με την πολεμική που διεξάγεται από τα θύματα σχετικά με το δικαίωμα λόγου και στους πρώην ταξιαρχίες.
Στην ερώτηση απαντά ότι, χωρίς να θίγεται το δικαίωμα των θυμάτων να εκφράζουν τις σκέψεις τους, η αφήγηση μιας συλλογικής ιστορίας δεν μπορεί να είναι μονοπώλιο ούτε γι αυτούς, και για να εκφράσει μια έννοια, για την αξία της οποίας θα έλεγα ότι κανείς δεν μπορεί να αντιταχθεί σε τίποτα, χρησιμοποιεί μια έκφραση που εξαπολύει ακόμη περισσότερο τη συλλογική αγανάκτηση απέναντι της. «Υπάρχει μια φιγούρα, το θύμα, που έχει γίνει ένα επάγγελμα, αυτή η περίεργη φιγούρα σύμφωνα με την οποία το θύμα έχει το μονοπώλιο του λόγου. Δεν λέω ότι δεν έχουν το δικαίωμα να λένε τη δική τους γνώμη, πόσο μάλλον, αλλά δεν έχεις μόνο εσύ το δικαίωμα, δεν είναι ότι την ιστορία μπορείς μόνο εσύ να την φτιάξεις «.
Από εκείνη τη στιγμή διαβάζουμε εναντίον της τα πάντα κι ακόμη περισσότερα, στα οποία ωστόσο η ενδιαφερόμενη δεν απαντά με κανένα τρόπο, της αφιερώνονται σελίδες ολόκληρες στην εφημερίδα Corriere και επεισόδια του Matrix και είναι αυτής της ώρας η είδηση ότι η Εισαγγελία της Φλωρεντίας θα έχει » ανοίξει ένα φάκελο » εναντίον της αν και, διευκρινίζουν, ελλείψει εγκλήματος, και πως ο Δήμος της Φλωρεντίας αποφάσισε να εκκενώσει το κοινωνικό κέντρο που την φιλοξένησε και ότι ο γιος του πρώην δημάρχου Conti ανακοίνωσε αγωγή εναντίον της για δυσφήμηση .
Αυτά είναι τα γεγονότα, τις κρίσεις όπως πάντα μπορεί ο καθένας να τις κάνει από μόνος του σύμφωνα με τις διαφορετικές προθέσεις του.
Σχετικά με τα μεγαλεία και σχετικά με την εξουσία των θυμάτων – Sui fasti e sul potere vittimario
“Το θύμα είναι ο ήρωας της εποχής μας. Το να είσαι θύμα δίνει κύρος, επιβάλλει ακρόαση, υπόσχεται και προωθεί αναγνώριση, ενεργοποιεί μια ισχυρή γεννήτρια ταυτότητας, δικαίου, αυτοεκτίμησης. Ανοσοποιεί από κάθε κριτική, εγγυάται την αθωότητα πέρα από κάθε εύλογη αμφιβολία. Πώς θα μπορούσε το θύμα να είναι ένοχο και αντίθετα υπεύθυνο για κάτι; Δεν το έκανε, του έγινε, το υπέστη. Δεν δρα, πάσχει. Στο θύμα διατυπώνονται έλλειψη και διεκδίκηση, αδυναμία και αξίωση, επιθυμία να έχει και επιθυμία να είναι. Δεν είμαστε αυτό που κάνουμε, αλλά αυτό που έχουμε υποφέρει, υποστεί, αυτό που μπορούμε να χάσουμε, αυτό που μας πήραν «. (Daniele Giglioli, Κριτική του θύματος )
Απόλυτοι δήμιοι και απόλυτα θύματα ενορχηστρωμένα από ένα επικοινωνιακό σύστημα στο οποίο έχει ανατεθεί η διεύθυνση της ρητορικής της κοινής μνήμης, που δοκιμάστηκε για τουλάχιστον μια δεκαετία μέσα από την «τηλεόραση του πόνου», όπως την έχει ορίσει πολύ σωστά η De Luna, και μέσα στο πλαίσιο μιας διαδεδομένης κοινής λογικής που κυριαρχείται από τον ποινικό λαϊκισμό που διασχίζει την κοινωνία αγγίζοντας αριστερά και δεξιά χωρίς πλέον διάκριση. Σε αυτό το πλαίσιο μνημονεύονται και τιμώνται, σύμφωνα με τους μηχανισμούς του παραδείγματος, του προτύπου του θύματος, και της συνωμοσίας, στενού της συγγενή, τα σαράντα χρόνια του θανάτου του Μόρο και της συνοδείας του, με όχι αδιάφορες επιπτώσεις στον ιστοριογραφικό τομέα, αλλά κυρίως στην κατασκευή της δημόσιας μνήμης, δηλαδή της χρήσης του παρελθόντος στην κατασκευή του παρόντος. Μεγαλεία – εορτασμοί – που σίγουρα δεν βοηθούν στην κατανόηση του παρελθόντος, που αντικαθιστούν τη μνήμη στην Ιστορία και που κατά βάθος φαίνονται να μην σέβονται αυτούς τους ίδιους που τα θεσμικά όργανα θα ήθελαν να γιορτάσουν, να τιμήσουν.
Η ιστορία διαβασμένη ολοένα και περισσότερο μέσα σε μια δικαστική οπτική – όπου οι ηθοποιοί ενσαρκώνουν τους ρόλους των δημίων και των θυμάτων – και συνωμοσιολογική – όπου λίγοι κουκλοπαίκτες κρατούν στα χέρια τους τη μοίρα του κόσμου μηχανοραφώντας εναντίον ανυποψίαστων και αθώων μαζών – δεν είναι ένα φαινόμενο μοναχά ιταλικό. Η άνοδος του παραδείγματος-προτύπου θυματοποίησης αντιστοιχεί στην επιβεβαίωση, την επικράτηση και την παγίωση του νεοφιλελευθερισμού και του μεταμοντέρνου, αποτελεί την ιδεολογική του βάση, εξαλείφοντας προοδευτικά από τον σύγχρονο πολιτικό ορίζοντα και από την Ιστορία, την έννοια της αντιπαλότητας, της σύγκρουσης και της διαμάχης, αποπολιτικοποιώντας και παθητικοποιώντας την. Αν και δεν είναι μοναχά ένα ιταλικό φαινόμενο, η Ιταλία έχει, με κάποιον τρόπο, προτρέξει τους χρόνους και τα στάδια, αναπτύσσοντας το ακριβώς με εκείνες τις δύο δεκαετίες παρελθόντος που πηγαίνουν από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 έως τα μέσα της δεκαετίας του 1980, που δεν καταφέρνει να ιστοριοποιήσει, και ιδίως με τον ένοπλο αγώνα, το πραγματικό αντικείμενο των μόνιμων εξορκισμών.
Να αφηγηθεί, μια μνήμη, κυρίαρχη πάνω σε όλες τις άλλες. Μια μνήμη που μετασχηματίστηκε ακατάλληλα αλλά όχι τυχαία σε συνώνυμο της Ιστορίας και αντικαταστάθηκε σε αυτήν. Μέχρι να την ακυρώσει, να την διαλύσει σε ιδιωτικό πόνο, στην εσωτερική και οικογενειακή διάσταση, που καταλαμβάνει το σκηνικό και ηγεμονεύει τον δημόσιο χώρο, αποκρύπτοντας τις μεγάλες πολιτικές και κοινωνικές διαδικασίες, και μαζί τους τις συγκρούσεις που τις κινούν, οι οποίες αποτελούν το συστατικό μέρος της Ιστορίας .
Θύμα και οικογένεια του θύματος, συγγενείς, αγιοποιημένοι στο επίσημο τελετουργικό της ημέρας μνήμης, θεσμοποιημένοι από τον δημόσιο λόγο, θεαματικοποιημένοι επικοινωνιακά, έφτασαν να ενσωματώσουν μια υψηλότερη ηθική. Ο λόγος τους, ανεξάρτητα από το αν είναι σωστός σε σχέση με τα γεγονότα ή τους ανθρώπους για τους οποίους μιλάει, και η θέση τους που εκφράζει απόλυτη ταλαιπωρία, πόνο, καθίσταται απρόσβλητος, ακαταμάχητος, η κριτική καθίσταται προσβολή, βρισιά. Αρκεί κάτι πολύ λιγότερο από την κριτική, αρκεί απλώς να αρθρώσουμε έναν άλλο λόγο που να ξεφεύγει από τη ρητορική του πόνου ώστε να εξαπολυθεί η λογοκρισία και η δημόσια επίπληξη που προκαλείται επικοινωνιακά, που δίνει το έναυσμα να ξεκινήσει η διαδικασία τερατοποίησης των κυνικών δημίων. Ο λόγος τους καθίσταται απόλυτη αξία, και απόλυτη δύναμη βέτο επί των άλλων φωνών. Είναι κατανοητό, ανθρώπινο κυρίως, από εκείνους που έχουν υποστεί απώλεια, πένθος ή προσωπικές ταλαιπωρίες και πόνους, μια αντίδραση αγανάκτησης και διαμαρτυρίας μπροστά στον υπεύθυνο για το θάνατο ενός μέλους της οικογένειας, ενός συγγενούς. Η έκφραση μίσους, εκδίκησης, πικρίας είναι κατανοητές και έχουν το λόγο ύπαρξης ως προσωπικές και ιδιωτικές εκδηλώσεις του πόνου καθενός.
Διαφορετικής φύσης και διαφορετικού νοήματος, όμως, και αντιθέτως, είναι η επιχείρηση, που λαμβάνει χώρα κάτω από τα μάτια μας σήμερα, η οποία στο θεσμικό επίπεδο και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης κατέστησε κεντρικό το ρόλο μιας τυπολογίας θύματος ειδικότερα, εκείνη του ένοπλου αγώνα των χρόνων 70-80 , τοποθετημένης σαν κεντρική φιγούρα για την ερμηνεία της κοινωνικής και πολιτικής σύγκρουσης εκείνης της περιόδου, καταλήγοντας να ενσωματώνει το νόημά της και να γίνεται το βασικό της αφηγηματικό και αναγνωστικό κλειδί, οικοδομώντας και κρυσταλλοποιώντας γύρω από την ταυτότητά της την κρατική μνήμη, γεμίζοντας με την ιδιωτική θλίψη το κενό της θεσμικής πολιτικής – άκαμπτων και ακλόνητων και γυψοποιημένων άρχουσων τάξεων, χθες όπως σήμερα – τοποθετώντας την στο κέντρο του δημόσιου χώρου, αποδίδοντάς της το μονοπώλιο του λόγου επί της Ιστορίας.
Δεν είναι όλα τα θύματα ίσα, και προέρχονται από πολιτικές σχέσεις εξουσίας, από κοινωνικούς ρόλους, από το ποιοι κέρδισαν και ποιοι έχασαν, που εξαρτάται από τη διαφοροποίηση μεταξύ αδύναμων θυμάτων και ισχυρών θυμάτων, και κατά συνέπεια από αδύναμες αναμνήσεις και ισχυρές αναμνήσεις. Από τη σκοπιά που υποθέτουμε μπορεί να αποτελέσει δύσκολο να ξεχάσουμε, στην ιδιαιτερότητα της συζήτησης που μας ενδιαφέρει εδώ, για παράδειγμα, τις πολυάριθμες σφαγές προλετάριων με τις οποίες είναι κατάσπαρτη η ρεπουμπλικάνικη ιστορία ( τους πάνω από δυο κιλά κάλλυκες που ρίχτηκαν μέσα σε λίγα λεπτά, στις 2 δεκεμβρίου 1968, ενάντια στους εργάτες της γης της Avola, οι οποίοι ζητούσαν αύξηση μισθού και οι οποίοι πυροβολισμοί κόστισαν τη ζωή δύο ανθρώπων, για να δώσουμε μόνο ένα παράδειγμα, ποιοι τους θυμούνται; Και τους 17 νεκρούς και 88 τραυματισμένους στην Piazza Fontana μόλις ένα χρόνο αργότερα, για να εγκαινιάσουν την εποχή των σφαγών εναντίον ενός ταξικού κινήματος σε άνοδο; Πώς μπορούμε να ξεχνάμε ότι το Κράτος καταδίκασε τα μέλη των οικογενειών εκείνων των θυμάτων να πληρώσουν τα δικαστικά έξοδα χωρίς ούτε καν να τους δώσει μια δικαστική αλήθεια;)
Το βάρος, η ορατότητα και ο σεβασμός που οφείλονται στα θύματα που έπεσαν σε μια κοινωνική σύγκρουση που διήρκησε περίπου δύο δεκαετίες εξαρτάται από τη θέση που αυτά κατέλαβαν σε εκείνη τη σύγκρουση, από το βάρος και την ερμηνεία που αποδίδεται στη συνολική ιστορία εκείνων των χρόνων.
Από την άλλη πλευρά, τα ισχυρά θύματα, που κατέχουν εξέχουσες θέσεις στον πολιτικό και δημοσιογραφικό κόσμο, που έχουν στη διάθεση τους ενώσεις, που έπαιξαν και παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην κατασκευή της αφήγησης των «χρόνων του μολυβιού», ακριβώς λόγω της ταυτότητάς τους ως θυμάτων. Σε αυτά τα χρόνια σχεδόν καθημερινά εμφανίζονταν συνεντεύξεις, δηλώσεις, τοποθετήσεις από τις σελίδες των μεγαλύτερων εφημερίδων εναντίον πρώην μαχητών του ένοπλου αγώνα, κάθε φορά που παρουσίαζαν βιβλία, ταινίες, για να διαμαρτυρηθούν εναντίον της παρουσίας τους σε συνέδρια σπουδών ή άλλες δημόσιες πρωτοβουλίες, και εναντίον όσων απλώς πρότειναν διαφορετικά κλειδιά ανάγνωσης σε σχέση με την μόνη εγκεκριμένη ομιλία, τον μόνο εγκεκριμένο λόγο για το θέμα. Περιέργως μιλούν από τα κύρια μέσα μαζικής ενημέρωσης, και ταυτόχρονα επαναλαμβάνουν την τελετουργική φόρμουλα «μόνο οι τρομοκράτες μιλούν, για εμάς η σιωπή».
Πόσο είναι παρόντας και δυνατός ο επηρεασμός και η εξάρτηση των «ισχυρών» θυμάτων και πόσο είναι απαραίτητη η κουλτούρα της δημόσιας μετανοίας σε σχέση με το παρελθόν και αναγκαία για να μπορείς να βλέπεις να σου αναγνωρίζεται και να νομιμοποιείται το δικαίωμα του λόγου στο παρόν, το δείχνει με σαφή τρόπο η δημόσια αποκήρυξη που ζητήθηκε και αμέσως επιτεύχθηκε , από ένα μεγάλο μέρος της πολυάριθμης ομάδας των τότε υπογραφόντων του μανιφέστου εναντίον του αστυνόμου Calabresi της 13ης ιουνίου 1971, οι οποίοι εν τω μεταξύ έγιναν αναπόσπαστα μέλη του establishment και της διανόησης. Ένα καλό παράδειγμα της λειτουργίας του θυματοποιημένου υποδείγματος και των επιπτώσεών του στη συγγραφή της ιστορίας και στην κατασκευή της δημόσιας μνήμης.
Αυτές τις μέρες, με έναν εντελώς παράδοξο τρόπο, τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται για δεκαετίες σχετικά με το δικαίωμα στον λόγο ή μη των πρώην μαχητών των BR έχουν επαναπροωθηθεί, προτάθηκαν ξανά. Η υποχρέωση στη σιωπή των «δημίων» μεταφέρθηκε από τα μέσα ενημέρωσης ως μάντρα: οι μη-μετανοούμενοι και αυτοί που δεν διαχώρισαν τη θέση τους τρομοκράτες πρέπει να σιωπήσουν. Το παράδοξο έγκειται στο γεγονός ότι δημιουργήθηκε μια αντιπαράθεση και μια πολεμική για ένα γεγονός που δεν συνέβη, δηλαδή την παρουσία στην τηλεόραση πρώην μη-μετανιωμένων και μη διαχωρισμένων ταξιαρχιτών. Προσκαλεσμένοι από όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, κανένας από αυτούς δεν έδωσε συνεντεύξεις ούτε αποδέχτηκε να συμμετάσχει στα πολυάριθμα τηλεοπτικά προγράμματα, τόσο ώστε να έχει χρησιμοποιηθεί υλικό από ντοκυμαντέρ που έχουν ήδη δημοσιευθεί εδώ και πολύ καιρό και όχι ιταλικά για να εκθέσει την παρουσία τους. Ωστόσο ξεσπούν κραυγές ενάντια στον πρωταγωνιστικό τους ρόλο. Προσπαθούν να τους κάνουν να μιλήσουν, τους ψάχνουν, και στη συνέχεια να φωνάξουν για το γεγονός ότι μιλούν. Μεταξύ άλλων, αυτοί που εφορμούν ενάντια στους μη-μετανιωμένους και μη διαχωρισμένους, παραλείπουν να λένε ότι αναφέρονται σε εκείνους που εξέτισαν πολλά χρόνια στη φυλακή (και κάποιοι, περίπου είκοσι άτομα, εξακολουθούν να εκτίουν ποινές).
Εκείνοι που θα ήθελαν να σιωπήσουν τους μη μετανιωμένους ή μη διαχωρίσαντες τη θέση τους, πράγματι, ασφαλώς γνωρίζουν ότι αυτές οι δύο κατηγορίες, πέραν του θρησκευτικο-ηθικού φορτίου που οι όροι αυτοί προκαλούν και θυμίζουν για την κοινή λογική, είναι πρωτίστως νομικές κατηγορίες, από τις οποίες πάντα νομικά ακολουθεί μια τρίτη, εκείνη των αμετακίνητων – η οποία συλλέγει, πέρα από τις διάφορες θέσεις που λήφθηκαν τότε από τον καθένα, όλους εκείνους που δεν εμπίπτουν στις δύο πρώτες – με τις οποίες το ιταλικό Κράτος μέσα από τη νομοθεσία της εξαίρεσης [έκτακτης ανάγκης] έχει επιλύσει, στο δικαστικό επίπεδο, την κοινωνική σύγκρουση της δεκαετίας του 70 διανέμοντας ποινές, παρέχοντας εκπτώσεις και αθωώσεις σύμφωνα με το βαθμό συνεργασίας. Εκείνοι που δεν μετάνιωσαν και όσοι δεν διαχώρισαν τη θέση τους είναι επομένως αυτοί που δεν έχουν επωφεληθεί από τα οφέλη που παρέχονται από τους νόμους για τη μετάνοια και τη διάσταση, τον διαχωρισμό.
Εκείνοι δηλαδή που έχουν πληρώσει χωρίς έκπτωση! Θα πρέπει να το γνωρίζουν οι εξτρεμιστές που ζητούν αυστηρή δικαιοσύνη και θα επιθυμούσαν την εφαρμογή ενός είδους πολιτικής και κοινωνικής ισόβιας ποινής, τον μόνιμο αποκλεισμό τους από τους δημόσιους χώρους. Σε κάθε περίπτωση, τα θύματα των BR δεν μπορούν να πουν ότι δεν έχει αποδοθεί δικαιοσύνη. Δεν μπορεί να λεχθεί το ίδιο για τα άλλα θύματα εκείνης της εποχής, πρώτα απ ‘όλα για εκείνα των σφαγών, φαινόμενο που από τη φύση και την προέλευση του δεν είναι συγκρίσιμο με τον ένοπλο αγώνα αλλά το οποίο συνδέεται αδιανόητα, αδιακρίτως με αυτόν, σαν να επρόκειτο για το ίδιο πράγμα, φαινόμενο το οποίο στοίχισε αδιακρίτως εκατοντάδες νεκρούς οι οποίοι παρέμειναν χωρίς υπεύθυνους. Θα ήταν αρκετή, δεδομένου του χρόνου που έχει περάσει , αν όχι μια δικαστική αλήθεια, τουλάχιστον λιγάκι ιστορική αλήθεια, αλλά φαίνεται πως τα θεσμικά όργανα που έχουν εξαγριωθεί εναντίον των πρώην BR δεν νιώθουν καμία πίεση γι αυτήν.
Μένει να αναρωτηθούμε, αφού οι λογαριασμοί με τη δικαιοσύνη έχουν διευθετηθεί, και τα θύματα, στην προκειμένη περίπτωση οι νικητές, δικαιώθηκαν, προς τι η θεσμοθετημένη μνησικακία; Από πού προέρχεται και ποια είναι η λειτουργία της μνησικακίας των νικητών που παρουσιάζονται, ή τους παρουσιάζουν, με το ένδυμα των θυμάτων; Το πρότυπο θυματοποίησης και η κοινή μνήμη που με αυτό θα ήθελαν να περάσουν, αντιπροσωπεύουν την πιο πρόσφατη φόρμουλα για να απελευθερωθούν από το στενάχωρο βάρος μιας ιστορίας που τους φέρνει σε δύσκολη θέση, μιας ιστορίας που ποτέ δεν έχει αφομοιωθεί, δεν την κατάπιαν ποτέ, την οποία επιδιώκουν να ρευστοποιήσουν ως ανθρωποκτονική και ιδεολογική τρέλα, εκθιάζοντας και δοξολογώντας την απόλυτη αθωότητα από τη μια πλευρά και το απόλυτο κακό από την άλλη, σε ένα είδος infantilization, απλοποίησης της Ιστορίας, [μιλάμε για παιδισμό] και που έχει ανάγκη τη συνωμοσιολογία ώστε να διατηρηθεί χρονικό, αφήγηση, καταγραφή.
Όπως έγραψε ο Agamben πριν από 20 χρόνια, η αναγνώριση που δεν έγινε του πραγματικά πολιτικού χαρακτήρα της σύγκρουσης εκείνων των χρόνων από τις κυρίαρχες τάξεις της εποχής και τις τρέχουσες, αφήνει την περίοδο εκείνη ως ανοιχτό πρόβλημα, το οποίο δεν μπορεί να γίνει παρελθόν. Αυτός είναι ο πραγματικός πυρήνας του θέματος. Οι συγγενείς των θυμάτων, ορισμένων θυμάτων, δεν κατέχουν το μονοπώλιο της Ιστορίας, δεν μπορούν να ενεργήσουν, όπως αποτελεσματικά συνοψίζει ο Giglioli, ως «Ακυρωτικό Δικαστήριο της Ιστορίας». Δεν μπορούν να σιωπήσουν εκείνους που ήταν μέρος της ιστορίας, επιβάλλοντας τους μια πρόσθετη ποινή εκτός από εκείνη που έχουν εκτίσει. Γιατί μαζί με αυτούς σιωπούν και όσους εκείνη την ιστορία προσπαθούν να την κατανοήσουν και να της δώσουν διαφορετικές αναγνώσεις από εκείνη που τίθεται από την κοινή μνήμη, έχοντας κάθε δικαίωμα να το πράξουν.
Η θεωρία του ζωντανού (εμμενούς) κομμουνισμού διαμορφώθηκε στην Αθήνα την τριετία 1988-1991, όταν κατέρρεε ο υπαρκτός σοσιαλισμός. Ήταν το αποτέλεσμα μιας δεκάχρονης διαδικασίας, κατά την οποία έθεσα στον εαυτό μου πολλά ερωτήματα στα οποία δεν μπορούσα να απαντήσω. Ο μόνος τρόπος να απαντηθούν ήταν η θεωρία του ζωντανού κομμουνισμού, τον οποίο μέχρι πριν δυο τρία χρόνια αποκαλούσα εμμενή, δηλαδή αυτόν που υπάρχει, υπήρχε και θα υπάρχει. Κάποιος φίλος (ο Παντελής) μού επισήμανε ότι ο όρος ζωντανός είναι και πιο κατανοητός και πιο εύστοχος και τον υιοθέτησα. Κατόπιν, ένας άλλος φίλος πρότεινε και το ‘γλεντζέδικος’, που κι αυτόν τον υιοθέτησα και τον χρησιμο-ποιώ.
ΟΤΑΝ ήμουν φοιτητής, το 1976 στην Αθήνα, στη Φιλοσοφική, είχα ενταχθεί στη φοιτητική παράταξη του μαοϊκού ΕΚΚΕ (Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κίνημα Ελλάδας) αλλά αρχές του 1978 έφυγα και άρχισα να διαβάζω – Μαρξ, αναρχικά κείμενα, αργότερα Σχολή της Φραγκφούρτης και άλλα. Ένα από τα ζητήματα που μας απασχολούσαν τότε ήταν εάν η Σοβιετική Ένωση και η Κίνα ήταν κομμουνιστικές κοινωνίες. Τασσόμουν με αυτούς που υποστήριζαν ότι δεν ήταν κομμουνιστικές. Τι είναι λοιπόν μια κομμουνιστική κοινωνία; Υπάρχει κομμουνιστικός τρόπος παραγωγής; Πότε και πώς θα υπάρξει κομμουνισμός; Μια κομμουνιστική κοινωνία θα σχηματιστεί πάρα πολύ γρήγορα ή θα είναι μια μακροχρόνια διαδικασία; Εάν θα είναι μια μακροχρόνια διαδικασία, τότε ο κομμουνιστικός τρόπος παραγωγής, ο κομμουνισμός θα συνυπάρχει με άλλους τρόπους παραγωγής, όπως συμβαίνει σε κάθε κοινωνικό σχηματισμό – αυτό είναι ένα από τα κρίσιμα σημεία της θεωρίας του Μαρξ. Εάν είναι έτσι, τότε ο καπιταλισμός θα συνυπάρχει με τον κομμουνισμό – ο πρώτος θα συρρικνώνεται, θα μαραζώνει, μαζί με το καπιταλιστικό Κράτος, και θα διευρύνεται ο κομμουνισμός.
Ο Μαρξ είχε γράψει για τον κομμουνισμό αλλά λίγα και ευκαιριακά. Αλλά εάν το ‘Κεφάλαιο’ ανατέμνει τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, δεν θα πρέπει να υπάρξει και κάτι ανάλογο για τον κομμουνισμό; Γιατί δεν υπήρξε, γιατί δεν υπάρχει; Δεν έχει υπάρξει γιατί ο κομμουνισμός είναι κάτι που αφορά το μέλλον, είναι κάτι που θα γίνει κι αυτός είναι ο λόγος που, πέρα από κάποιες γενικού και αποφθεγματικού περιεχομένου διατυπώσεις, δεν γνωρίζουμε τι είναι κομμουνισμός. Ο κομμουνισμός είναι ένα όραμα, ένα πρόταγμα, μια προσδοκία, μια ελπίδα ή μια βεβαιότητα; Θα συμβεί οπωσδήποτε ή υπάρχει το ενδεχόμενο να μην συμβεί ποτέ;
ΤΟΤΕ φιλοδοξούσα να γίνω αρχαιολόγος και στο δεύτερο έτος ακολούθησα το Αρχαιολογικό Τμήμα. Με ενδιέφερε η προϊστορική αρχαιολογία και συγκεκριμένα η νεολιθική των αυτόνομων αγροτικών κοινοτήτων. Ο Ένγκελς και η Ρόζα Λούξεμπουργκ, και άλλοι πριν αυτούς, που δεν ήταν μαρξιστές, είχαν διατυπώσει την άποψη ότι πολλές κοινωνίες στο απώτατο παρελθόν ήταν κομμουνιστικές, χωρίς τάξεις, χωρίς κράτος, χωρίς Κυριαρχία, χωρίς αρπαγή ενός μέρους του συλλογικά παραγόμενου κοινωνικού πλούτου από μια μειονότητα. Οι νεολιθικές κοινότητες ήταν κομμουνιστικές. Και πριν από αυτές; Η εποχή των τροφοσυλλεκτικών ομάδων, που η διάρκειά της καλύπτει τα πρώτα 90.000 χρόνια της ανθρώπινης κοινωνίας, ήταν κι αυτή κομμουνιστική! Άρα, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι από τα 100.000 χρόνια της ανθρώπινης ύπαρξης, τα 95.000 ήταν μια εποχή κομμουνισμού! Και αναρωτήθηκα: πρώτον, εξαφανίστηκε ο κομμουνισμός, δεν επιβιώνει τίποτα απολύτως; Και δεύτερον: πώς εξαφανίστηκε, τι συνέβη;Και τρίτον: ο κομμουνισμός του μέλλοντος θα έχει κάποια σχέση με αυτόν του παρελθόντος; Και τέταρτον: τι είναι ο κομμουνισμός τελικά;
ΤΟ δεύτερο ερώτημα έθετε το ζήτημα της Κυριαρχίας: πώς μια κομμουνιστική κοινωνία παύει να είναι κομμουνιστική; Σύνδεσα λοιπόν το ζήτημα του κομμουνισμού με αυτό της Κυριαρχίας και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν μπορούμε να κατανοήσουμε το ένα χωρίς το άλλο, είναι αδύνατον! Εκ των υστέρων: δεν μπορούμε να κατανοήσουμε την καπιταλιστική Κυριαρχία εάν δεν τον συνδέσουμε με τον κομμουνισμό των καπιταλιστικών κοινωνιών. Τα άλλα ερωτήματα επλανώντο μέσα στο κεφάλι μου αλλά απλά επλανώντο. Εκείνο που με απασχολούσε ήταν το τέταρτο ερώτημα: τι είναι ο κομμουνισμός, πώς θα είναι μια κομμουνιστική κοινωνία στο μέλλον;
ΓΙΑ μια δεκαετία σχεδόν, μέχρι το 1988 φανταζόμουν πώς θα είναι μια κομμουνιστική κοινωνία. Ήταν μια εποχή ονειροπόλησης. Όχι γενικόλογα αλλά συγκεκριμένα. Θα υπάρχουν τρένα σε μια κομμουνιστική κοινωνία; Θα υπάρχουν, ασφαλώς! Αφού δεν θα υπάρχει χρήμα, πώς θα ταξιδεύουμε; Δωρεάν! Και αυτοί που εργάζονται στο τρένο και στο σιδηροδρομικό δίκτυο, δεν θα πληρώνονται; Θα υπάρχει χρήμα στον κομμουνισμό; Πώς θα υπάρχει, αφού δεν θα υπάρχουν εμπορεύματα; Η μόνη απάντηση που έδινα ήταν η εξής: η εκ περιτροπής εργασία! Αφού ο χρόνος εργασίας θα είναι μικρός, αφού δεν θα υπάρχει το επάγγελμα, αφού θα καταργηθεί ο καταμερισμός χειρωνακτικής και πνευματικής εργασίας, μετά από λίγες μέρες μαθητείας, θα μπορούσα κι εγώ να οδηγήσω τρένο, όλοι και όλες θα μπορούσαμε να οδηγήσουμε τρένο! Και πώς θα είναι το τρένο; Θα είναι όπως είναι σήμερα αλλά θα υπάρχουν πιο πολλά δίκτυα, θα υπάρχουν βαγόνια με άλλες χρήσεις (μαγείρεμα, βιβλιοθήκη, βαγόνι για παιδιά). Ναι, αλλά το γεγονός ότι υπάρχουν τρένα και σε μια καπιταλιστική κοινωνία και σε μια κομμουνιστική, τι μας λέει για το ίδιο το τρένο; Θα υπάρχουν δημόσιες βιβλιοθήκες, όπως σήμερα; Ναι, θα υπάρχουν; Θα υπάρχουν δημόσιες τουαλέτες; Θα υπάρχουν κοινόχρηστα τηλέφωνα; Θα υπάρχουν! Οι παραλίες θα είναι προσβάσιμες σε όλους, όπως είναι τώρα; (Το 1985!) Θα υπάρχουν δρόμοι, πεζοδρόμια, ασανσέρ; Θα υπάρχουν! Θα υπάρχουν δίκτυα οδικά, σιδηροδρομικά, ταχυδρομικά, τηλεπικοινωνιακά, ενεργειακά, ύδρευσης, αποχέτευσης; Αυτά τα δίκτυα δεν είναι κοινόχρηστα, δεν είναι κοινόκτητα; Ρε γαμώτο, πολλά από αυτά που υπάρχουν σήμερα θα υπάρχουν και σε μια κομμουνιστική κοινωνία! Πολλά από αυτά θα αλλάξουν, θα βελτιωθούν, πολλά θα μείνουν ως έχουν! Τι συμβαίνει; Πώς γίνεται, γιατί πολλά από αυτά που υπάρχουν στον καπιταλισμό θα υπάρχουν και στον κομμουνισμό;
ΟΛΑ αυτά θα υπάρχουν και στον κομμουνισμό γιατί είναι κοινόχρηστα και κοινής κτήσης, όπως το ασανσέρ, λόγου χάριν. Το ασανσέρ είναι κομμουνισμός, είναι μια κομμουνιστικότητα! Το ενδιαφέρον μου στράφηκε στις έννοιες της κοινοχρησίας, κοινοκτησίας, της κομμουνιστικότητας, της πολυλειτουργικότητας, της ανοιχτής έκθεσης του κοινωνικού πλούτου, της ελεύθερης πρόσβασης σε αυτόν. Υπάρχουν όλα αυτά σήμερα; Υπάρχουν! Και είναι πολλά! Ρε φίλε, υπάρχει κομμουνισμός σήμερα! Και μάλιστα πολύς! Μα γιατί δεν τον βλέπουμε;
Η προσωπική μου και κοινωνική ζωή τη δεκαετία 1979-1989 ήταν πολύ δύσκολη, εφιαλτική θα έλεγα. Παντρεύτηκα, έκανα παιδί, τους εγκατέλειψα, παράτησα το Πανεπιστήμιο, πήρα τους δρόμους τρία χρόνια και ζούσα ως εργάτης γης, πήρα τρελόχαρτο, πλήρης καταστροφή και αποδόμηση ζωής και ψυχοσύνθεσης. Η δεκαετία αυτή ήταν η εποχή της ονειροπόλησης, της φανταστικής επινόησης μιας κομμουνιστικής κοινωνίας, που λειτουργούσε ως αντίβαρο στην αθλιότητα της ζωής μου. Δεν υπήρξε τομέας της παραγωγής και της κοινωνικής ζωής που να μην τον φαντάστηκα κομμουνιστικό. Αφού θα εργαζόμαστε δυο τρεις μήνες το χρόνο, αφού δεν θα υπάρχει καταμερισμός εργασίας, αφού δεν θα υπάρχει διάκριση πόλης – υπαίθρου, τότε δεν θα υπάρχουν και επαγγέλματα – όλοι θα διδάσκουμε, όλοι θα συμμετέχουμε στην αποκομιδή των σκουπιδιών, θα μπορούμε να εργαζόμαστε σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη. θα υπάρχουν ειδικότητες; Ναι, θα υπάρχουν, αφού όλοι και όλες θα έχουμε πολύ ελεύθερο χρόνο και πρόσβαση στον κοινωνικό πλούτο. Και έθεσα το εξής ερώτημα: είναι δυνατόν να υπάρξει κοινωνία χωρίς συμβίωση, συνεργασία και συντονισμό; Είναι αδύνατον.Παρατήρησα ότι υπάρχει πολλή συνεργασία αλλά δεν την βλέπουμε. Υπάρχει συντονισμός αλλά ποιος συντονίζει την κοινωνική ζωή;
Ο πρώτος και ο μόνος άνθρωπος με τον οποίο τόλμησα να συζητήσω όλα αυτά ήταν ο φίλος Θεόδωρος Μπασιάκος. Την τριετία 1989-1993 ζούσαμε μαζί και κουβεντιάζαμε πολλά. Μου έλεγε για την γειτονιά στην οποία έζησε, για τη συνεργασία που υπήρχε και τη συμβίωση και τα γλέντια και εγώ του έλεγα για το χωριό που γεννήθηκα και μεγάλωσα, όπου υπήρχε πολλή συνεργασία και πολύς ανταγωνισμός. Ρε Θόδωρα, τον ρώτησα μια μέρα, μήπως η γειτονιά και το χωριό είναι υπαρκτός κομμουνισμός; Ναι, είναι υπαρκτός κομμουνισμός, λίγος αλλά υπαρκτός. Το δίλημμα ή υπάρχει κομμουνισμός ή δεν υπάρχει είναι παντελώς άτοπο.
ΑΠΟ τότε, και για μια δεκαετία, δεν ξαναμίλησα με άνθρωπο για αυτά τα ζητήματα. Το έκανα κάνα δυο φορές, πιωμένος, αλλά τα γέλια και η κοροϊδία έπεσε σύννεφο. Το 2002 διάβασα ένα άρθρο στο περιοδικό Βαβυλωνία, τεύχος 12, αν θυμάμαι καλά, του αναρχικού Ντέιβιντ Γκρέμπερ για τον κομμουνισμό που εμφανίζεται όταν υπάρχουν φυσικές και κοινωνικές καταστροφές και χάρηκα πάρα πολύ. Είμαστε όλοι κομμουνιστές, χωρίς να το ξέρουμε, χωρίς να το θέλουμε. Μετά από παρότρυνση μερικών φίλων να εκθέσω κάποια πράγματα που σκεφτόμουν, το 2003 εξέδωσα ένα περιοδικό, την Πανταχού Απουσία, όπου για πρώτη φορά τόλμησα και εξέθεσα συνοπτικά τη θεωρία του εμμενούς κομμουνισμού: δεν υπήρξε, δεν υπάρχει, δεν θα υπάρξει κοινωνία που να μην είναι κομμουνιστική. Υπάρχει πολύς κομμουνισμός γύρω μας αλλά δεν τον βλέπουμε και δεν τον συνειδητοποιούμε, ζούμε σε μια κομμουνιστική κοινωνία. Δεν βλέπουμε την συνεργασία λόγω του ανταγωνισμού που έχει αποικίσει τη ζωή μας. Η Κυριαρχία δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τον κομμουνισμό, τον διαχειρίζεται με γνώμονα την ενίσχυσή της και την διαιώνισή της. Δεν υπάρχει γενικά κομμουνισμός αλλά ιστορικός εμμενής κομμουνισμός, ιστορικά καθορισμένος. Ο εμμενής κομμουνισμός συρρικνώνεται και διευρύνεται, και αυτό είναι αποτέλεσμα της έκβασης του κοινωνικού πολέμου μεταξύ Κυριαρχίας και ζωντανού κομμουνισμού. Είναι ένα μπαλόνι που φουσκώνει και ξεφουσκώνει. Η Κυριαρχία επιχειρεί να τον συρρικνώσει αλλά αυτή η συρρίκνωση έχει ένα όριο – πέρα από αυτό δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνία. Όταν δεν μπορεί να τον συρρικνώσει, τον επιτηρεί και έτσι εμφανίζεται ο κομμουνισμός της στάνης. Ο κομμουνισμός στις καπιταλιστικές κοινωνίες είναι ένας κομμουνισμός της στάνης.
ΜΕΤΑ το 2003, η προβληματική μου στράφηκε προς τη σύνδεση του ζωντανού κομμουνισμού με τη θεωρία της επανάστασης και του κοινωνικού πολέμου. Εάν ο ζωντανός κομμουνισμός είναι εμμενής, τότε και η επανάσταση και ο κοινωνικός πόλεμος είναι εμμενείς. Επανάσταση είναι η διεύρυνση του ζωντανού κομμουνισμού μόνο που αυτή η διεύρυνση έχει σαφή όρια. Υπάρχουν μεταβατικές εποχές οι οποίες καταλήγουν σε μείζονες και δραστικές και αναπόφευκτες πνευματικές και κοινωνικές αλλαγές. Η εποχή μας είναι μεταβατική, οπότε οι πνευματικές και κοινωνικές αλλαγές είναι αναπόφευκτες. Και δεν υπάρχει εμμενής, ζωντανή επανάσταση χωρίς τον ζωντανό, καθημερινό κοινωνικό πόλεμο που άλλοτε αμβλύνεται και άλλοτε οξύνεται.
ΚΑΤΟΠΙΝ πήγα παραπέρα. Εάν το παρελθόν μας είναι κομμουνιστικό, και είναι, κατά τη γνώμη μου, αναρωτήθηκα: μήπως ο κομμουνισμός εμπλέκεται και στην κοινωνιογένεση/ανθρωπογένεση; Ναι, ο κομμουνισμός μας έκανε ανθρώπους: η συμβίωση, η συνεργασία, ο συντονισμός και ο περιορισμός της ελευθερίας και της επιθυμίας. Δεν μπορώ να διανοηθώ τον ζωντανό κομμουνισμό, δεν μπορώ να διανοηθώ την κοινωνία χωρίς αυτόν τον περιορισμό. Μήπως θα έπρεπε να ξαναδιαβάσουμε τον Φρόιντ από τη σκοπιά της θεωρίας του ζωντανού κομμουνισμού;
ΑΠΟ το 1978 μέχρι σήμερα, ταυτόχρονα και παράλληλα, μελετούσα και παρακολουθούσα, και συνεχίζω να το κάνω, την εξέλιξη της ιστορικής Αριστεράς και εστίασα την προσοχή μου στον θάνατό της – την αποκαλώ μάλιστα νεκροζώντανη. Μιας και αυτή η Αριστερά, ένα μέρος της, συνδέθηκε με τον κομμουνισμό, κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν θα υπάρξει νέα Αριστερά εάν δεν αποκηρύξει τον υπερβατικό, οραματικό κομμουνισμό και δεν στρέψει το βλέμμα της στον ιστορικό, τον ζωντανό κομμουνισμό, εάν δεν συνδέσει τη θεωρία της επανάστασης και την διεξαγωγή του κοινωνικού πολέμου με τον ιστορικό κομμουνισμό, τον κομμουνισμό του παρόντος, τον ζωντανό κομμουνισμό, εάν δεν διακηρύξει ότι ο κομμουνισμός δεν χαρίζεται και δεν διεκδικείται αλλά ασκείται και επιβεβαιώνεται, όπως και η ισότητα και η ελευθερία και η δικαιοσύνη. Σε αυτό με βοήθησε πολύ ο Ζακ Ρανσιέρ (0 αδαής δάσκαλος).
ΘΑ αντιλαμβάνεστε ότι η θεωρία του εμμενούς, ζωντανού κομμουνισμού χαρακτηρίστηκε και χαρακτηρίζεται ως αμπελοφιλοσοφία, μαλακία, βλακεία, παλαβομάρα, τρέλα και άλλα πολλά. Στην αρχή με πείραζε αλλά τώρα έχω συνηθίσει. Με έχουν βοηθήσει μερικοί φίλοι και φίλες, γνωστοί και άγνωστοι. Υποθέτω ότι αυτό που ισχύει για τους γνωστούς ισχύει και για τους άγνωστους. Είναι άνθρωποι που σκέφτονται, άνθρωποι με ευρύτητα και ελευθερία πνεύματος – πώς αλλιώς θα ήταν φίλοι μου; Αυτοί και αυτές αναγνωρίζουν την σημαντικότητα της θεωρίας του ζωντανού κομμουνισμού, αναγνωρίζουν ότι είναι πολύ γόνιμη, άρα και επικίνδυνη για την Κυριαρχία. Πιθανόν να διαφωνούν σε μερικά σημεία, μπορεί και σε όλα, αλλά την ακούνε και δεν γελάνε ούτε κοροϊδεύουν.
ΦΙΛΕΣ και φίλοι, η θεωρία του ζωντανού κομμουνισμού, όπως και η θεωρία της Κυριαρχίας, μας βοηθάει να κατανοήσουμε πολλά κοινωνικά ζητήματα του παρελθόντος και του παρόντος αλλά και να επιχειρήσουμε προγνώσεις για το μέλλον. Δημιουργούνται πολλά ερευνητικά πεδία, από τα οποία μπορούμε να αντλήσουμε πολλές γνώσεις. Μπορούμε να εντοπίσουμε πτυχές του ζωντανού κομμουνισμού στη φιλοσοφική παράδοση (η μόνη που υπάρχει άλλωστε) της δυτικής Κυριαρχίας; Ο Επίκουρος τι μπορεί να μας πει; Στη δυτική λογοτεχνία; Στις θρησκείες; Στον αρχέγονο χριστιανισμό; Στα ανατολικά κείμενα; Έχω εντοπίσει πτυχές στην αιγυπτιακή Βίβλο των Νεκρών. Θα μας βοηθήσει η θεωρία αυτή να κατανοήσουμε την ανάπτυξη και τη λειτουργία του εγκεφάλου; Υπάρχει ένας ζωικός κομμουνισμός; Το κύτταρο, ως προϊόν συνεργασίας και συντονισμού, είναι ζωικός κομμουνισμός; Πώς λειτουργεί ένας ζωντανός οργανισμός; Μήπως υπάρχει κι ένας συμπαντικός κομμουνισμός; Έχει κάποια σχέση ο θάνατος με τον κομμουνισμό, τον κοινωνικό, τον ζωικό, τον συμπαντικό; Μήπως ο κομμουνισμός θα μας βοηθήσει στην πολυπόθητη ενοποίηση των θετικών και ανθρωπιστικών επιστημών; Μήπως πρέπει να ξαναδούμε την παγκόσμια ιστορία; Μήπως πρέπει να διαβάσουμε βασικά κείμενα από τη σκοπιά της θεωρίας του ζωντανού κομμουνισμού. Ανέφερα τον Φρόιντ – δεν πρέπει να ξαναδιαβάσουμε και τον Μαρξ; Τον Νίτσε;
ΑΥΤΑ είναι μερικά από τα ερωτήματα που προκαλεί η γονιμότητα της θεωρίας του ζωντανού, εμμενούς κομμουνισμού. Θα υπάρξουν κι άλλα, πολλά. Τι ωραία, θα πάρουμε πολλή δουλειά για το σπίτι, γίνονται έρευνες!
PDF
