του Fabrizio Lorusso
Ο Davide Grasso, αγωνιστής και e blogger τριαντάρης, είναι ένας ιταλός μαχητής που το 2016 ενώθηκε στις γραμμές των Unità di Protezione del Popolo (YPG) Μονάδων Προστασίας του Λαού στα βόρεια της Συρίας για να αγωνιστεί ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος, (ISIS) και να υπερασπιστεί τον δημοκρατικό συνοσπονδισμό που οι κούρδοι επιτελούν στα τρία καντόνια (Kobane, Jazira e Afrin) που ελέγχουν στα σύνορα με την Τουρκία. Ο Abdullah Öcalan, ο τούρκος leader του Κόμματος των Κούρδων Εργατών, Partito dei Lavoratori Curdi (PKK) στην φυλακή από το 1999, διατύπωσε το 2005 αυτό το πολιτικό μοντέλο που βασίζεται στην αυτονομία, στον διαπολιτισμικό σεβασμό, στον κοσμικό χαρακτήρα και στο δικαίωμα στην αυτοάμυνα των κοινοτήτων και όπως, εξηγεί στο βιβλίο του “Δημοκρατικός συνοσπονδισμός” (link), είναι “ανοικτό προς άλλες ομάδες και πολιτικές παρατάξεις” καθώς και “ευέλικτο, πολυπολιτισμικό, αντιμονοπωλιακό και βασισμένο στη συναίνεση”. “Στη διάρκεια της μακράς του φυλάκισης στο νησί του İmralı, ο Öcalan εμβάθυνε την μελέτη της ελευθεριακής σκέψης , οικολογικής και του κοινοτισμού, αντιμετωπίζοντας και συγκρίνοντας ιδιαίτερα τις θεωρίες του αμερικανού αναρχικού Murray Bookchin (1921 – 2006). Προήλθε ένα θεωρητικό “σημείο καμπής” του κινήματος, που σήμερα πλέον δεν φιλοδοξεί να οικοδομήσει ένα κράτος-έθνος κουρδικό μα να διευρύνει ζώνες αυτονομίας και αυτοκυβέρνησης. Το όνομα που έχει δοθεί σε αυτή την ρύθμιση είναι “δημοκρατικός συνοσπονδισμός”. Τα πρώτα σημαντικά πειράματα από αυτή την άποψη δεν λαμβάνουν χώρα στο »τουρκικό» Κουρδιστάν μα στο »συριακό» Κουρδιστάν, στην Rojava (που στα κουρδικά απλά σημαίνει Δύση)” (fonte: storify.com Wu Ming Foundation). Μετά την απελευθέρωση της Kobane από τον ISIS το 2015, μέσα στο πλαίσιο του καταστροφικού συριακού πολέμου, το επαναστατικό κουρδικό πείραμα στα βόρεια της Συρίας είναι ένα “λουλούδι της ερήμου” που δημιούργησε ένα ισχυρό φαντασιακό και έσπρωξε πολλούς ξένους να το υποστηρίξουν και με τα όπλα. Επιστρέφοντας στην Torino όπου γεννήθηκε ο Davide Grasso σκιαγραφεί έναν απολογισμό της προσωπικής του εμπειρίας και της πολιτικής -κοινωνικής κατάστασης στην συριακή σκακιέρα (Syria Live Map link) [F. L.].
F.L. – Ποια είναι η ιστορία σου; τι έκανες πριν ξεκινήσεις για την Συρία;
D.G. – Δεν έκανα ποτέ μια μοναδική εργασία, πρώτα υπήρξα φοιτητής και μετά έκανα το διδακτορικό μου. Εργάστηκα με κοινωνικούς συνεταιρισμούς και της διαφήμισης, όπως επίσης έκανα part-time συνεργασίες με το πανεπιστήμιο. Πριν φύγω ήμουν κοινωνικός λειτουργός στο Τορίνο με τους δίχως στέγη και τα άτομα με αναπηρία και όταν επέστρεψα αυτούς τους τελευταίους μήνες καταπιάστηκα βασικά με την ενημέρωση γύρω από αυτό που συμβαίνει στην Μέση Ανατολή.
– Και σαν στρατευμένος;
– Πάντα ενδιαφερόμουν για τα κοινωνικά και τα πολιτικά ζητήματα . Όσον αφορά την Ιταλία πήρα μέρος στα φοιτητικά κινήματα όπως η Onda Anomala, το κίνημα No-Tav και όσον αφορά την Μέση Ανατολή στο πανεπιστήμιο ασχολήθηκα συχνά σε δραστηριότητες σχετικές με την εμβάθυνση του παλαιστινιακού ζητήματος, σεμινάρια ενάντια στον πόλεμο στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, συνεπώς πάντοτε έδρασα με αυτό τον τρόπο, υπό αυτή την έννοια.
– Πως γεννήθηκε η εμπειρία στην Συρία;
– Στην πραγματικότητα γεννήθηκε ήδη το 2014 όταν έμαθα για τα γεγονότα της Sinjar [4 αυγούστου 2014, το ISIS σφαγιάζει ή σκλαβώνει χιλιάδες yezidi, γιαζίντι, θρησκευτική κοινότητα κουρδικής γλώσσας στο Ιράκ, link p. 3-4] του οποίου γεγονότος ακριβώς σήμερα είναι η επέτειος, η τρίτη. Ενώ η επίσημη πληροφόρηση έδινε μια κάποια εκδοχή, ανακάλυψα χάρη σε ένα σάϊτ του οποίου ήμουν κι εγώ συντάκτης, Infoaut, όπως στη συνέχεια και στο Wu Ming, πως υπήρχε μια διαφορετική εκδοχή των γεγονότων, δηλαδή πως αυτοί που προσπαθούσαν να αντισταθούν σε αυτές τις σφαγές που διεξήγαγε το ISIS 2014 Iraq δεν ήταν οι κουρδικές φατρίες των peshmerga [κούρδοι-ιρακινοί στρατιωτικοί φιλοαμερικανοί , filo USA] που υποστηρίζονταν από την ιταλική κυβέρνηση. Ήταν αντιθέτως μια παράταξη της αριστεράς που η κυβέρνηση θεωρούσε τρομοκρατική. Οπότε από εκεί και στη συνέχεια ξεκίνησα να παρακολουθώ από πολύ κοντά εκείνο που συνέβαινε στο Ιράκ και τη Συρία, μα γενικότερα, όπως όλοι απ’ όταν εμφανίστηκε το φαινόμενο του Ισλαμικού Κράτους, αναθερμάνθηκε το ενδιαφέρον μου για την Μέση Ανατολή που το τελευταίο διάστημα είχε λιγάκι χαλαρώσει. Στη συνέχεια όλα άρχισαν να εξελίσσονται. Υπήρξαν οι σφαγές που έλαβαν χώρα από την τουρκική κυβέρνηση εις βάρος των κούρδων στην Cizre, governo turco a Cizre [ai danni dei curdi], για τις οποίες έμαθα τον σεπτέμβρη του 2015, συνεπώς, μιας και έληγε το συμβόλαιο μου ακριβώς εκείνες τις ημέρες, χρησιμοποίησα την αποζημίωση για να πάω στην Τουρκία και να επισκεφτώ την Cizre. Εκεί γνώρισα πολλούς νεαρούς που πολεμούσαν, κάποιοι από αυτούς σκοτώθηκαν μετά από λίγο. Οπότε όταν γύρισα στην Ιταλία, ήδη ήμουν επιρρεπής στο να γυρίσω, όμως, μιας και αμέσως με την επιστροφή μου συνέβησαν οι βομβιστικές επιθέσεις στο Παρίσι, attentati del Bataclan [13 νοεμβρίου 2015], εκείνες υπήρξαν αποφασιστικές. Συνειδητοποίησα πως εκείνη την στιγμή αυτή η οργάνωση [ISIS, DAESH ή Ισλαμικό Κράτος] κυριολεκτικά έρχονταν να ψάξουν δρόμο προς δρόμο εκείνους σαν εμένα, σαν εμάς, δηλαδή έναν ορισμένο τύπο νέων ευρωπαίων, με ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής, συνεπώς σκέφτηκα πως ήταν απαραίτητο να επιστρέψω εκεί για να κάνω διαφορετική πληροφόρηση και για να πολεμήσω, αν έβρισκα το κουράγιο, ανάμεσα στα άλλα.
– Πως ακριβώς έφθασες στους κούρδους της Συρίας;
– Πήγα στο Ιράκ. Οργάνωσα ένα reportage οπότε υπήρξε μια αυτοχρηματοδότηση με συναυλίες στην Ιταλία το φθινόπωρο του 2015. Τον φεβρουάριο του 2016 αναχώρησα, βρέθηκα πρώτα στην Παλαιστίνη μετά στο Ιράκ, περνώντας από Ιορδανία. Σε όλες αυτές τις χώρες μιλούσα γι αυτά που έβλεπα, έκανα συνεντεύξεις με τελικό στόχο να φτάσω στην βόρεια Συρία. Εκεί όμως οι ιρακινοί peshmerga δεν επέτρεπαν στους δημοσιογράφους, όπως συμβαίνει και τώρα, να εισέλθουν στη Συρία, και είναι κάτι σοβαρότατο. Μια σοβαρότατη παραβίαση του διεθνούς δικαίου πληροφόρησης. Γι αυτό χρειάστηκε να εισέλθω με ένα τέχνασμα και, μόλις τα κατάφερα, ήλθα σε επαφή με την πολιτική κοινωνία, τους θεσμούς και τα κέντρα μέσων ενημέρωσης της Rojava e i media center del Rojava. Έτσι γεννήθηκε η επαφή, δεν είχα καμία άλλη πριν φθάσω εκεί.
– Πότε μπήκες στη Συρία και πόσο έμεινες εκεί;
– Στη Συρία έμεινα επτά μήνες. Από αρχές μαρτίου μέχρι αρχές οκτώβρη 2016.
– Είχες σκοπό να πολεμήσεις ευθύς εξ αρχής;
– Είχα την πρόθεση, αλλά δεν ήμουν σίγουρος πως θα έβρισκα το κουράγια να το κάνω. Πίστευα πως ήταν σωστό κάποιος που κατά τύχη δεν βρίσκονταν στο Bataclan ή στα άλλα μαγαζιά που χτυπήθηκαν στο Παρίσι, που έτσι κι αλλιώς είναι τόποι και συνοικίες που εγώ γνωρίζω, όπως πολλοί από εμάς, δηλαδή κάποιος που δεν βρέθηκε εκεί άοπλος, στο έδαφος, να σφαγιάζεται από αυτά τα άτομα, θα έπρεπε να πάει εκεί αυτοπροσώπως να πάρει τα όπλα να πολεμήσει ενάντια σε αυτά τα υποκείμενα. Πάνω απ’ όλα για να μην αναθέσει στις κυβερνήσεις μας να το κάνουν και ιδιαίτερα στην γαλλική, σε αυτή την περίπτωση, διότι όποιος είναι λιγάκι συνειδητοποιημένος γι αυτά που συμβαίνουν σήμερα στον κόσμο γνωρίζει πως οι κυβερνήσεις μας είναι οι πρώτοι υπεύθυνοι γι αυτή την κατάσταση και πως το μόνο που μπορούν είναι να την χειροτερεύσουν με τις πολιτικές τους και τα συμφέροντα τους. Συνεπώς είχα ήδη την πρόθεση, μόνο που μέχρι την τελευταία στιγμή βρισκόμουν σε δίλημμα διότι το να μπεις στον συριακό εμφύλιο πόλεμο σαν μαχητής, δίχως προηγούμενη στρατιωτική εμπειρία, όντας δηλαδή πάντοτε πολίτης, ήταν μια πράξη που σήμαινε πως ήταν εύκολο να μην επιστρέψω πίσω οπότε ας πούμε πως η οριστική απόφαση ωρίμασε όταν ήμουν ήδη στη Συρία.
– Πως ήταν λοιπόν αυτό το βήμα; Με τι ανθρώπους σχετίστηκες;
– Γνώρισα ανθρώπους διαφόρων τύπων. Κατοίκων της Rojava, τόσο κούρδους όσο και άραβες, που ζουν τις συνθήκες του πολέμου και της επανάστασης, ο καθένας με τον τρόπο του. Γνώρισα πολιτικούς αγωνιστές κούρδους και διεθνείς ακτιβιστές, κυρίως ευρωπαίους, που βρίσκονταν εκεί για να γνωρίσουν αυτή την επανάσταση και να την υποστηρίξουν. Αυτοί υπήρξαν καθοριστικοί διότι σίγουρα με ώθησαν, το να βλέπεις το παράδειγμα άλλου είναι πάντοτε σημαντικό και μετά γνώρισα επίσης διεθνείς μαχητές των YPG combattenti internazionali delle YPG (Unità di Protezione del Popolo curdο) [κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού] που ήταν νεότατοι στην ηλικία και δεν ήταν απολύτως πολιτικοποιημένοι, αντιθέτως ζούσαν στα μέρη τους μια ζωή τελείως απολιτική και είχαν πάει εκεί για να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους επειδή ήταν αγανακτισμένοι από εκείνο που συμβαίνει σε μια Χώρα μακρινή από τη δική τους. Συνεπώς μπροστά σε όλα αυτά καθίσταται δύσκολο να μην πάρεις τα όπλα με την σειρά σου.
– Πως ενώθηκες με τις Μονάδες Προστασίας του κουρδικού Λαού (YPG);
– Γίνεται μια εκπαίδευση, μερικές εβδομάδες κατάρτισης στη διάρκεια των οποίων έλαβα πολλά μαθήματα κουρδικής γλώσσας, συνομοσπονδιακής ιδεολογίας, δηλαδή της μορφής σοσιαλισμού που προωθείται από τις YPG, όπως επίσης και μαθήματα ιστορίας της Μέσης Ανατολής και του Κουρδιστάν. Και στη συνέχεια η τεχνική κατάρτιση για τη χρήση των όπλων, σκίτσα με τακτικές επίσης. Θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπ όψιν πως ο εμφύλιος πόλεμος στην Συρία είναι ένα τόσο τραγικό και χαοτικό γεγονός για το οποίο όμως αυτές οι πολιτοφυλακές δεν έχουν την δυνατότητα να ξεφύγουν από το είδος της εκπαίδευσης στην οποίαν υπόκεινται οι τακτικοί στρατοί.
– Τι όπλα είχατε στην κατοχή σας;
– Οι λεπτομέρειες δεν μπορούν να ειπωθούν για στρατιωτικούς λόγους, όμως μπορούμε να πούμε πως το πρόβλημα των κουρδικών πολιτοφυλακών και των συριακών δημοκρατικών δυνάμεων είναι πως έχουν κυρίως, στο 99%, ελαφρά όπλα και αυτό δεν είναι ένα μυστήριο. Εκ των πραγμάτων η μεγάλη πλειοψηφία των μαχητών έχει στη διάθεση της ένα kalashnikov και ευτυχώς δεν μου φάνηκε πως υπήρχε μεγάλη έλλειψη πυρομαχικών γιατί μου φαίνεται πως τουλάχιστον σε αυτό συνέβαλε ο συνασπισμός, οι Ηνωμένες Πολιτείες, συνέβαλαν και η Ρωσία επίσης έδωσε κάτι. Αυτά για τα πυρομαχικά, όσον αφορά τα όπλα, μιλάμε για ελαφρά όπλα, παλιά, σίγουρα ξεπερασμένα σε ένα γενικότερο πλαίσιο. Μετά στην πραγματικότητα στην Συρία δεν είναι έτσι γιατί το μεγαλύτερο μέρος των ένοπλων συγκρούσεων στη μάχη, εκεί που δεν παίρνει μέρος ο τακτικός στρατός, γίνεται με αυτόματα όπλα σοβιετικής προέλευσης και κατασκευής, δηλαδή πολυβόλα τύπου Pkm και Pks, το Dushka ή Dshk ή το Kalashnikov. Αυτά είναι τα όπλα που χρησιμοποιούνται περισσότερο.
– Μίλησες για “Επανάσταση, Rivoluzione”. Τι συμβαίνει στον Βορά της Συρίας;
– Στην Βόρεια Συρία και γενικότερα σε όλη τη Χώρα από το 2011 βρίσκεται σε εξέλιξη μια επανάσταση. Η συριακή επανάσταση αναπτύχθηκε σε δύο μεγάλες αντιτιθέμενες τάσεις. Η μία πήγε πολύ άσχημα διότι πήρε μια ισλαμική εξέλιξη και μια αντίθετα πήγε πολύ καλά διότι πήρε μια κατεύθυνση σοσιαλιστική φεμινιστική και διαφωτισμένη. Αυτή η τελευταία είναι η συνομοσπονδιακή επανάσταση που καταγράφηκε αρχικά στα κουρδικά εδάφη αλλά τώρα σε ολόκληρο τον Βορά της Συρίας σε ζώνες κυρίως αραβικές ή χριστιανικές. Αντιθέτως η ισλαμική πλευρά στη συνέχεια διασπάστηκε σε διάφορα κομμάτια: το ISIS κατά μήκος του Ευφράτη και οι διαφορετικές από το ισλαμικό κράτος ισλαμικές ομάδες ήδη στην επαρχεία της Idlib αυτή την στιγμή. Συνεπώς η συριακή επανάσταση εξελίχθηκε σε δυο διαφορετικές επαναστάσεις που αντιμάχονται μεταξύ τους και αμφότερες μάχονται επίσης ενάντια στο καθεστώς του Bashar al-Assad.
– Τι αποστολές και δραστηριότητες ανέλαβες;
– Στην αρχή ήμουν στο μέτωπο της Ain Issa που εκείνο τον καιρό ήταν το μέτωπο της Raqqa, ενώ σήμερα αυτό το μέτωπο, ευτυχώς, είναι μέσα στην ίδια την Raqqa διότι κατέβηκε μέχρι μέσα την πόλη, όμως ένα χρόνο πριν βρίσκονταν 63 km βόρεια της Raqqa. Κι εκεί βρίσκονταν η πόλη της Ain Issa όπου στάθμευε η μονάδα μου και καθήκον μας ήταν εκείνο να προστατεύουμε το καντόνι της Kobane από το ISIS, ενώ την ίδια στιγμή υπήρχε η επίθεση στα βόρεια του Χαλεπιού από πλευράς των συριακών δημοκρατικών δυνάμεων στα δυτικά του Ευφράτη που κέρδιζε όλες τις εκστρατείες γύρω από μια στρατηγική πόλη που ονομάζεται Mambij: ήταν να πάμε να τις ελευθερώσουμε για να να κόψουμε τις επικοινωνίες ανάμεσα στην Raqqa και την Turchia. Εκείνη η πόλη ήταν η τελευταία επικοινωνία ανάμεσα στην Raqqa και την Turchia, στην περίπτωση αυτή μεταξύ Raqqa και του έξω κόσμου. Στο ξεκίνημα δεν πήρα μέρος σε αυτή την επίθεση, κυρίως καθήκον μου ήταν να υπερασπίζομαι το καντόνι την ώρα που προχωρούσαν οι εχθροπραξίες. Μετά στα τέλη ιουνίου η μονάδα μου στάλθηκε στην Mambij οπότε τον ιούλιο κι εμείς μπήκαμε στη μάχη σε αυτή την επιχείρηση για την απελευθέρωση της πόλης.
– Υπήρχαν άλλοι ξένοι και ιταλοί;
– Υπήρχαν πολλοί ξένοι όταν εγώ ήμουν εκεί, μα όχι ιταλοί. Ήμουν ο μοναδικός. Γνωρίζαμε πως υπήρχαν και άλλοι ιταλοί, ιδιαίτερα εγώ ρωτούσα πάντα για τον Karim Franceschi γιατί είχα διαβάσει το βιβλίο του. Όμως εκείνη της στιγμή δεν υπήρχε κανείς άλλος. Υπήρχαν πολλοί ξένοι που έρχονταν κυρίως από την Ευρώπη, από την Βόρεια Αμερική, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, από τα Βαλκάνια. Γνώρισα και ένα αγόρι χιλιανής καταγωγής και ξέρω πως βρίσκονταν εκεί και κάποιοι νοτιοαμερικάνοι στις YPG.
– Ταυτίζεσαι με τον όρο foreign fighter?
– Αυτή την στιγμή πρακτικά υπάρχουν εκφράσεις που δεν μπορούν να απαντηθούν μόνο με ένα »ναι» ή ένα »όχι». Θα αποκαλούσα τον εαυτό μου foreign fighter, αν και η χρήση που κάνουν τα Μέσα έχουν αλλάξει το νόημα του όρου, όμως υπάρχει μια πρωτότυπη αίσθηση, ένα νόημα πρωτότυπο που είναι διαφορετικό. Με την έννοια των μέσων ενημέρωσης του όρου, δεν ταυτίζομαι διότι οι mass media έχουν πετάξει ένα άσχημο φως επάνω στον όρο, διότι μονομερώς έχουν συνδέσει με αυτόν και αυτούς που μάχονται για το ισλαμικό κράτος. Όσον όμως αφορά το αυθεντικό νόημα ναι, νομίζω πως πρόκειται για την πιο όμορφη έκφραση που μπορούμε να φανταστούμε. Οπότε σίγουρα με τη στενή σημασία αυτού που σημαίνει, εξ άλλου είναι αρκετά ταυτολογικό πως εγώ υπήρξα. Και νομίζω πως η αντίφαση στη χρήση των μέσων ενημέρωσης φαίνεται επίσης στο γεγονός πως εγώ και οι άλλοι διεθνείς που πολεμήσαμε στη Mambij, κόβοντας εκείνη την τελευταία οδό επικοινωνίας με την Τουρκία του ISIS, μηδενίσαμε οριστικά την εισροή foreign fighters του ISIS στην Siria που προηγουμένως ήταν πολύ μεγάλη. Απ όταν ακριβώς ένα χρόνο πριν η πόλη ελευθερώθηκε un anno fa la città è stata liberata, έγινε μηδενική αυτή η εισροή. Συνεπώς foreign fighters ναι, μα εξαρτάται από πια πλευρά στέκονται.
– Να μιλήσουμε ίσως για »διεθνιστές»;
– Λοιπόν, αναγκαστικά. Αν και στις YPG στις συζητήσεις λέμε πως ήμαστε επίσης και »διεθνιστές», είναι επίσης αλήθεια πως η πολιτική θεωρία που εμπνέει τις YPG στην πραγματικότητα περισσότερο από την έννοια του »διεθνισμού» μιλά για την έννοια της »παγκοσμιότητας». Γιατί; Λόγω ενός ίσως περίπλοκου αλλά σημαντικού συλλογισμού σύμφωνα με τον οποίον η εποχή του διεθνισμού, εκείνη στην οποίαν θεωρήθηκε ότι η αναφορά ήταν τα έθνη κράτη και για τους σοσιαλιστές , παρήλθε οπότε διεθνισμός ήταν η αλληλεγγύη του περασμένου αιώνα και αντιθέτως οι YPG προτιμούν “παγκοσμιότητα, universalismo” διότι σήμερα βρισκόμαστε σε μια παγκόσμια κατάσταση όπου όντως όλος ο κόσμος είναι μια μητρόπολη συνεπώς, εάν θέλουμε, ακόμη περισσότερο διεθνισμό απ’ ότι πριν.
– Σύμφωνα με την εμπειρία σου ενάντια στο ISIS τι μπορείς να πεις για τον μύθο γύρω από το αήττητο τους στο πεδίο των μαχών;
– Στο πεδίο έχω να πω, δίχως να θέλω να κάνω προπαγάνδα, ειλικρινά έχω δει την ασυναγώνιστη κατάσταση των YPG, ενώ για το ISIS έχω δει το γεγονός πως ηττήθηκαν όταν ήμουν εκεί το περασμένο καλοκαίρι. Υπήρξε δύσκολο, μα θα σου εξηγήσω γιατί. Μου το επιβεβαίωσαν επίσης αμερικανοί μαχητές που είχαν μακρά εμπειρία στον στρατό τους, είχαν πολεμήσει και στο Iraq και έλεγαν πως, συγκρίνοντας τον αγώνα ενάντια στο ISIS με άλλες πολύ σκληρές φάσεις του ιρακινού πολέμου και αυτών των τύπων συγκρούσεων, το ISIS είναι μια δύναμη στρατιωτικά πολύ ικανή και οργανωμένη όπου πραγματικά βλέπεις ότι υπάρχουν μυαλά αρκετά υψηλού στρατηγικού επιπέδου στα σύγχρονα πρότυπα. Στρατηγική τους είναι να προκαλέσουν το μεγαλύτερο αριθμό νεκρών στις εχθρικές γραμμές με τον μικρότερο αριθμό νεκρών στις δικές τους. Συνεπώς θεμελιώδης είναι η χρήση από την πλευρά τους των ναρκών, των εκρηκτικών παγίδων, των ελεύθερων σκοπευτών που έχουν επίσης μια θρησκευτική ιδεολογία που δίνει τη δυνατότητα και προκαλεί εκατοντάδες ανθρώπους να προστρέχουν στις γραμμές τους με την ελπίδα πως θα πεθάνουν το συντομότερο δυνατό πεπεισμένοι πως θα γευματίσουν με τον Θεό και θα έχουν κι εγώ δεν ξέρω πόσες παρθένους στην διάθεση τους. Το ISIS μπορεί να χρησιμοποιεί με μια σταθερή συχνότητα ανθρώπους που τινάζονται στον αέρα, καμιόνια βόμβες και αυτοκίνητα βόμβες που οδηγούνται με όλη την ταχύτητα τους ενάντια στον εχθρό.
Αυτό είναι ένα πλεονέκτημα, όμως αυτός ο μύθος που έχουν δημιουργήσει τα media είναι τελείως λανθασμένος όπως πολλά πράγματα που δημιουργούν τα Μέσα διότι είναι ένα φαινόμενο που αναλύεται πλήρως με τα όρια και τις δυνατότητες του. Σίγουρα υπάρχουν πολλοί του ISIS που αυτοκτονούν, όμως πρέπει επίσης να πούμε πως για παράδειγμα στο μέτωπο μας της Ain Issa υπήρξαν επιθέσεις αυτοκτονίας από την πλευρά αυτών που τις έκαναν αλλά και στρατιωτικές επιθέσεις, με την έννοια πως όταν ένας στέλνει 30 πολιτοφύλακες να επιτεθούν τελείως σποραδικά δίχως καμία απολύτως έννοια στην οικονομία του πολέμου, στην οποία επίθεση και οι τριάντα σκοτώνονται με μοναχά ένα νεκρό από τους δικούς μας των YPG, είναι ξεκάθαρο πως αυτά τα πρόσωπα βρίσκονταν στη λίστα για να σταλούν στο μαρτύριο διότι θα έχουν και τα προβλήματα τους με τους “υποψήφιους προς το μαρτύριο” που θέλουν να παν εκεί… Αλλά πρέπει να δούμε πως αυτό στρατιωτικά είναι μια τρέλα. Υπάρχουν εξάλλου και αντιφατικές πτυχές που όλες μαζί βγάζουν προς τα έξω την εικόνα μιας δύναμης που, όπως όλες, έχει τα ελαττώματα της και τα πλεονεκτήματα της από την οπτική του πολέμου.
– Πολλοί αναρωτιούνται με ποιoν τρόπο θα νικηθεί το ISIS. Υπήρξε μια έλλειψη πολιτικής ή στρατιωτικής βούλησης ή είναι κάτι πιο πολύπλοκο;
– Είναι δύσκολο αλλά όχι στρατιωτικά. Είναι δύσκολο πολιτικά. Στρατιωτικά πρέπει να σημειώσουμε πως ουσιαστικά τα εδάφη που είχε κατακτήσει μεταξύ Συρίας και Ιράκ σχεδόν εξαντλήθηκαν, ήτοι μέσα σε τρία χρόνια, που έτσι κι αλλιώς είναι πάντα ένα χρονικό διάστημα πολύ μικρότερο εκείνου που υπήρξε η κατοχή του Ιράκ ή είναι ακόμη και σήμερα ο συριακός εμφύλιος πόλεμος , αυτό το φαινόμενο σε στρατιωτικό επίπεδο έχει κατασταλεί. Εκείνο που είναι δύσκολο όμως είναι η πολιτική πτυχή. Πρώτον επειδή υπάρχουν πολιτικές πτυχές που επιβραδύνουν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις γιατί ούτως ή άλλως, θέλεις δεν θέλεις, βρίσκω ότι σε πολλές συγκρούσεις, αν και όλο και λιγότερο με το πέρασμα του χρόνου, υπάρχει μια ελάχιστη αναφορά στους κανόνες του πολέμου, σε ένα διεθνές δίκαιο του πολέμου και σε συμβάσεις.
Αυτό το ισλαμικό κράτος δεν το αναγνωρίζει με κανένα τρόπο διότι όλοι αυτοί οι νόμοι είναι καρποί μιας λαϊκής δημοκρατικής ή φιλελεύθερης κυριαρχίας που γι αυτούς είναι αμαρτία , με την έννοια πως ο μοναδικός νόμος που υπάρχει είναι εκείνος του Θεού. Συνεπώς δεν σέβονται καμία ηθική του πολέμου και χρησιμοποιούν τους πολίτες σαν ανθρώπινες ασπίδες. Λέγω, θα μπορούσαμε να κατηγορήσουμε οποιαδήποτε παρτιζάνικη δύναμη που κρύβεται μέσα στον πληθυσμό όμως άλλο είναι να κρύβεσαι μέσα στον κόσμο σαν παρτιζάνικη δύναμη και άλλο είναι να κάνεις τον κόσμο κρέας για σφαγείο με το ζόρι, εκεί όπου μάλιστα κυριαρχεί μια λογική του τύπου “το χειρότερο, τόσο το καλύτερο” πάνω στο οποίο στοχεύει το ISIS. Οπότε αυτή είναι η πρώτη πολιτική δυσκολία. Την είδα με τα μάτια μου, όταν προσπαθούσαμε να προωθηθούμε μέσα σε μια πόλη στην οποίαν το ISIS εμπόδιζε τους πολίτες να αφήσουν τα σπίτια τους. Αυτό σημαίνει πως πρακτικά χρειάζεται να φρενάρουμε τις επιχειρήσεις για να καταφέρουμε χειρουργικά να κυκλώσουμε τα κτίρια, να τα υπερασπιστούμε, να βγάλουμε έξω τους πολίτες και να τους διώξουμε μακριά και στη συνέχεια να προχωρήσουμε για να ξετρυπώσουμε τους πολιτοφύλακες απ’ όπου κι αν βρίσκονται. Κι απ’ την οπτική του πολέμου απ’ τον αέρα αυτή είναι μια τεράστια επιπλοκή διότι πάντα ζητείται η εκκένωση πολιτών όταν υπάρχει η γνώση πως ξεκινά ένας πόλεμος ή μια μάχη με αεροπορικές επιχειρήσεις και, εάν μια πραγματικότητα όπως το ISIS δεν το κάνει, μπορείτε να φανταστείτε τις συνέπειες μα και την επιβράδυνση των επιχειρήσεων.
Η άλλη πολιτική δυσκολία είναι πως υπάρχει ένα εκ των πραγμάτων πρόβλημα που δεν είναι μόνον του Ιράκ ή της Συρίας μα του κόσμου ολόκληρου: υπάρχουν ανισορροπίες πλούτου, εξουσίας, πολιτιστικής ηγεμονίας στον κόσμο και υπάρχουν προβλήματα φτώχειας από πολλές απόψεις, δηλαδή υπάρχουν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι, κυρίως στην Αφρική και την Ασία και χρειάζονται, που έχουν ανάγκη μιας λογικής, μιας ιδεολογίας λύτρωσης και κάποιες φορές εκδίκησης και έκφρασης του θυμού. Έτσι το Ισλαμικό Κράτος είναι στην πραγματικότητα, δυστυχώς, μια παγκόσμια εξέγερση που έρχεται να γεμίσει το κενό του τέλους των κομουνισμών, των σοσιαλισμών, και συνεπώς, μέχρι να εξαλειφθούν οι κοινωνικές αντιθέσεις ή αντιφάσεις ή δεν είναι δυνατόν να δημιουργηθεί μια εναλλακτική πολιτική σε αυτό το είδος εξεγέρσεων, μια εναλλακτική κατά την οποίαν υπάρχει μια μορφή εξέγερσης ορθολογική και όχι ανορθολογιστική, θα μπορεί να νικηθεί στρατιωτικά αλλά θα επιστρέψει σε μορφές ολοένα χειρότερες.
– Πρόσφατα έχουν αυξηθεί οι καταπατήσεις του τουρκικού στρατού και στα κουρδικά καντόνια. Ποιος είναι ο ρόλος της Τουρκίας στα σύνορα με την Συρία;
– Όταν βρισκόμουν στην Kobane, τον σεπτέμβρη του 2016, όντως υπήρξε μια από τις χειρότερες στιγμές διότι η Τουρκία παρενέβη με την δικαιολογία πως έχτιζε ένα πολύ μεγάλο τοίχο μεταξύ επαναστατημένης Συρίας του βορά και των εδαφών της, που στο μεγαλύτερο τους μέρος είναι περιοχές κοινοτήτων που έχουν και μια δική τους αυτονομία, μεταξύ των οποίων υπάρχουν κούρδοι. Με αυτή την δικαιολογία προκαλούσαν πολύ στην περιφέρεια της Kobane, ακριβώς επάνω στο σύνορο, με τα τεθωρακισμένα. Προκάλεσαν εννέα ημέρες εξέγερσης του πληθυσμού της Kobane στα σύνορα που κόστισαν και δυο νεκρούς και πολλούς τραυματίες. Αυτό υπήρξε ήδη ένα πρώτο επεισόδιο. Τώρα υπήρξε ένα ακόμη το οποίο ευτυχώς διήρκησε μόνο μια βραδιά κατά την οποία τα τουρκικά μέσα εκ νέου καταπάτησαν κοντά στην Kobane καταλαμβάνοντας δυο χωριά και εκδιώχθηκαν πίσω από τις YPG. Όμως η Kobane, και για την συμβολική της αξία, είναι στην πραγματικότητα η πόλη που έχει υποστεί τα λιγότερα από πλευράς Τουρκίας διότι υπάρχουν άλλες πόλεις όπως για παράδειγμα η Tel Abyad, που πολυβολείται κάθε ημέρα κάθε 10 λεπτά εδώ και ενάμιση χρόνο πλέον και συχνά δέχεται επίσης και χτυπήματα όλμου από την Τουρκία, και σαν την Tel Abyad (Gire Spi για τους κούρδους), και οι Qamisho, Amude, Serekani (Ras al-Ayn για τους άραβες), στις οποίες ρίχτηκαν πολλές φορές ρουκέτες όταν βρισκόμουν εγώ εκεί κάτω.
Και μετά πάνω απ’ όλα η πιο σοβαρή περίπτωση είναι εκείνη της Afrin, που είναι το πιο απομονωμένο καντόνι διότι είναι απομακρυσμένη από την Kobane και συνορεύει με την Turchia ή με περιοχές της Συρίας που ελέγχουν οι ισλαμιστές. Και είναι η Afrin που υφίσταται τς χειρότερες επιδρομές. Είναι πλέον τρεις μήνες τώρα που η Τουρκία βομβαρδίζει την Afrin δίχως σταματημό, λοιπόν, υπάρχουν εκατοντάδες νεκροί μεταξύ των αμάχων, των μαχόμενων και των μονάδων ασφαλείας μέσα στην πληρέστερη διεθνή σιγή. Και ο Erdogan απειλεί επίσης πως θα εισβάλει πλήρως σε αυτό το καντόνι έτσι θα ήθελε να εισβάλει στη Συρία και να αντιμετωπίσει την κουρδική αριστερά και στη Συρία όπως και στην Τουρκία.
Μόνο που είναι δύσκολο. Εκτός από το ότι ήδη προσπάθησε να το κάνει πρόσφατα στο Ιράκ και αυτό δεν έγινε γνωστό: λιγότερο από ένα μήνα πριν προσπάθησε μια εισβολή μεγάλης κλίμακας η Τουρκία στα βουνά του Ιράκ όπου υπάρχει το PKK (Partito dei Lavoratori Curdi, Κόμμα των Κούρδων Εργαζομένων) και αναγκάστηκε να αποσυρθεί εγκαταλείποντας δεκάδες νεκρούς στο πεδίο των μαχών στις γραμμές της. Το πρόβλημα γι αυτούς είναι πως οι Ηνωμένες Πολιτείες προστατεύουν την Rojava και, σε μια πολύ πιο διφορούμενη μορφή, το κάνει με κάποιο μέτρο και η Ρωσία, που τείνει να μην εγκρίνει αυτές τις παρεμβάσεις της Τουρκίας. Αυτός είναι ο μοναδικός λόγος για τον οποίον δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής ένα λουτρό αίματος διότι έτσι κι αλλιώς η τουρκική κυβέρνηση είναι εξτρεμιστική από πολιτική άποψη και το κλίμα στην τουρκική κοινωνία είναι ιδιαίτερα εκφυλισμένο οπότε η πιθανότητα μιας αποφασιστικής εισβολής είναι πάντοτε παρούσα
– Η Kobane χαρακτηρίζεται σαν ένα “λουλούδι της ερήμου”, γιατί;
– Στη σύγχρονη εποχή όλα μοιάζουν να πηγαίνουν προς το χειρότερο. Μια χώρα σαν το Μεξικό το γνωρίζει καλά σε ορισμένα σημεία, έτσι όπως χώρες σαν την Συρία ή την Τουρκία, μα και στην Ευρώπη φαίνεται πως η κοινή λογική μετακινείται ολοένα προς θέσεις συντηρητικές και σε όλο τον κόσμο κυριαρχούν οι πιο αντιδραστικές, αυτές που περιχαρακώνονται στην ταυτότητα, στους εθνικισμούς, στους σεχταριστικούς και θρησκευτικούς φανατισμούς. Ωστόσο η εξουσία χάρη σε όλα αυτά παραμένει σταθερή στα χέρια μιας πλουσιότατης μειοψηφίας εις βάρος της συντριπτικής πλειοψηφίας. Έτσι έχει κάνει σε όλους εντύπωση, έχουν όλοι επηρεαστεί από το γεγονός πως μια επανάσταση αναδύεται με την έννοια πως η εξουσία λαμβάνεται πραγματικά και συγκεκριμένα σε μια περιοχή από τις δυνάμεις που ακολουθούν μια εντελώς αντίθετη λογική, διότι η δική τους είναι κοσμοπολίτικη, κοινωνικής ισότητας, αμοιβαίου σεβασμού και θρησκευτικής ανοχής, και πάνω απ’ όλα της κεντρικής θέσης που κατέχει η γυναίκα και της λύτρωσης αυτής σε μια από τις περιοχές όπου οι γυναίκες υποφέρουν περισσότερο την πατριαρχία. Κανείς δεν το περίμενε και είναι μια αμφισβήτηση του δόγματος σύμφωνα με το οποίο σε αυτό τον αιώνα οι επαναστάσεις δεν είναι πλέον δυνατές και για αυτό πιστεύω πως χρησιμοποιήθηκε αυτή η έκφραση.
– Δημοκρατικός συνοσπονδισμός, αυτονομία, διαπολιτισμικότητα είναι λέξεις που συνδέονται με την κουρδική επανάσταση. Ψάχνουν για ανεξαρτησία από την Συρία;
– Λοιπόν πρέπει να πούμε πως οι κούρδοι είναι χωρισμένοι ανάμεσα σε μια κουρδική δεξιά και μια αριστερά. Η εθνικιστική δεξιά θέλει όντως ένα κουρδικό κράτος, το θέλει τόσο στο Iraq και στη Siria, στο Iran και στην Turchia. Η κουρδική αριστερά, με δυνάμεις όπως οι YPG, οι YPJ (Unità di Protezione delle Donne, Μονάδες Προστασίας των Γυναικών) ή το PKK, δεν θέλουν ένα κουρδικό κράτος διότι είναι πεπεισμένες πως είναι απαραίτητη μια επανάσταση που να πάει πέρα από τον καπιταλισμό και θεωρούν πως αυτό δεν είναι δυνατό μέσα από “το Κράτος – lo Stato”, και πως το Κράτος είναι κάτι το αρνητικό αυτό καθεαυτό και είναι αντιφατικό να αναζητούμε ένα τέτοιο. Έτσι αυτοί τείνουν να αναπτύσσουν μορφές αυτονομίας που είναι και κοινωνικές, με την μετατροπή των κοινωνικών σχέσεων και των σχέσεων των φύλων, μέσα στα κράτη όπου βρίσκονται για να μπορέσουν να επηρεάσουν τους μη κουρδικούς πληθυσμούς και να υπερβούν την “κουρδική διάσταση” της επανάστασης. Αυτό συμβαίνει στη Συρία.
Πρέπει να πούμε πως σχετικά με τη κουρδική εθνικιστική δεξιά, με την οποίαν εγώ είμαι αντίθετος για πολλούς λόγους, πάντως ένας κούρδος ή μια κούρδη την σήμερον ημέραν είτε θέλουν ένα κουρδικό κράτος είτε όχι, που, επαναλαμβάνω, δεν είναι η θέση για την οποίαν ξοδεύω τον χρόνο μου εγώ, δεν μπορούν να καταδικαστούν διότι το Κουρδιστάν γεωγραφικά υπάρχει. Για παράδειγμα ένα κράτος όπως η Συρία ή το Ιράκ δημιουργήθηκαν από τις αποικιακές δυνάμεις δίχως κανένα σεβασμό για την κοινωνική γεωγραφία της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας συνεπώς σε κάθε περίπτωση λέγω αυτό για εκείνους που νομίζουν ότι μπορούν να στρέψουν τον δείκτη ενάντια στους κούρδους ή σε άλλους πληθυσμούς, όπως για παράδειγμα τους βερβέρους amazigh [berberi] στο Μαρόκο, ή άλλους στον κόσμο που θέλουν ανεξαρτησία ή αυτονομία: σε κάθε περίπτωση πιστεύω πως δεν μπορούν να τους το αρνηθούν.
– Οι κούρδοι υιοθέτησαν επίσης ένα Σύνταγμα στα βόρεια της Συρίας που είναι πολύ προχωρημένο και δημοκρατικό. Ποια είναι η γνώμη σου; Λειτουργεί;
– Στην καθομιλουμένη λέγεται Σύνταγμα. Στην πραγματικότητα ονομάζεται Κοινωνικό Συμβόλαιο ακριβώς διότι το “Σύνταγμα” θα όριζε την δημιουργία ενός Κράτους. Όμως σίγουρα εκείνο το κείμενο είναι πολύ προχωρημένο όπως κι αν το δεις, απ’ όλες τις απόψεις. Πρέπει να λάβουμε υπ όψη την υλική διαδικασία αυτής της επανάστασης. Ο στόχος είναι μια μορφή κομουνισμού και εξάλειψης του Κράτους, που ονομάζουν δημοκρατικό συνοσπονδισμό διότι γι αυτούς η δημοκρατία είναι κομουνιστική δίχως Κράτος ή δεν είναι, και είναι συνομοσπονδιακή διότι είναι βασισμένη στην αυτονομία όλων των κοινοτήτων που πρέπει να συνδέονται οικειοθελώς μεταξύ τους και όχι αυτό να επιβάλλεται από τα επάνω.
Οπότε στοχεύουν σε αυτό αλλά έχουν επίγνωση ότι δεν μπορούν να προσεγγίσουν σε αυτό από την μια ημέρα στην άλλη συνεπώς σφυρηλάτησαν την έννοια της δημοκρατικής αυτονομίας, που είναι ο τρόπος με τον οποίο το κίνημα του δημοκρατικού συνοσπονδισμού συμβαδίζει κάθε φορά με το υπάρχον Κράτος. Για παράδειγμα αυτά τα καντόνια και τα συμβούλια των καντονιών που διατηρούν τον διαχωρισμό των εξουσιών, και με κάποιο τρόπο μοιάζουν με ένα Κράτος, είναι η δημοκρατική αυτονομία, δηλαδή είναι μια πρόταση για την Συρία για μια θεσμική διευθέτηση που θα θέσει τέλος στον πόλεμο και, όμως, δεν θα ακυρώσει την επανάσταση.
Αυτή είναι η έννοια των θεσμών που δημιουργήθηκαν που δεν είναι “ο δημοκρατικός συνοσπονδισμός” αλλά “η δημοκρατική αυτονομία” διότι ο συνοσπονδισμός στον Βορά της Συρίας είναι εκείνος που εκπροσωπείται από τις κοινότητες, από τις αγροτικές και οικονομικές κοινότητες, από τις αστικές, από την αντεξουσία που ασκείται και σε ένοπλο επίπεδο από αυτούς τους θεσμούς, από τους συνεταιρισμούς, από τη νέα σχέση που υπάρχει μεταξύ γυναικών και κοινωνίας. Αυτή είναι η επανάσταση. Δεν μπορεί να βρει μια οριστική διέξοδο, γι αυτό αυτοί, μη θέλοντας να διατρέξουν το μοντέλο των μπολσεβίκων διότι τελικά απέτυχε, δεν αντιλαμβάνονται την “κατάκτηση της εξουσίας” με την έννοια της “δημιουργίας ενός σοσιαλιστικού Κράτους ” που στη συνέχεια θα σβήσει. Αντιθέτως είναι μέρος ενός κινήματος που κάθε φορά δημιουργεί θεσμούς για να συμφιλιωθεί με το Κράτος στο οποίο προέκυψε το οποίο προφανώς εκ νέου να θέσει πάντα σε αμφισβήτηση και να συνεχίσει αυτή τη διαδικασία.
– Μιλώντας για αυτονομία στο Μεξικό βλέποντας τους ζαπατίστας και το EZLN έδειξε συμπάθεια για την επανάσταση και τους σύρους κούρδους.
– Ξέρω πως γενικά ο ζαπατισμός και τα Τσιάπας θεωρούνται σημείο αναφοράς στην Rojava και σε ολόκληρο το Kurdistan διότι το κουρδικό κίνημα ξεκίνησε την θεωρητική του μεταμόρφωση τα χρόνια 2000 όταν πλέον ήδη από διάφορα χρόνια στο Μεξικό υπήρξε μια εργασία συζήτησης και η επεξεργασία μιας προοπτικής. Επιπλέον σε πολλές περιπτώσεις στο Μεξικό έχουν επιτευχθεί συγκεκριμένα αποτελέσματα. Εκεί έχω δει πως εκείνο είναι ένα σημείο αναφοράς. Θα σου μιλήσω λιγάκι κάπως σαν »κουτσομπολιό» και με απολύτως κανέναν επίσημο τρόπο, με κάπως τυχαίο και διακριτικό τρόπο, είχε φθάσει η φήμη πως στην πραγματικότητα υπήρξαν προσπάθειες επικοινωνίας, να δημιουργηθεί μια πιο συγκεκριμένη σχέση μα είχαν πέσει στο κενό. Κάποιος προσπάθησε να μου εξηγήσει πως αυτό ίσως συμβαίνει διότι υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ αυτών των δύο λαών, ανάμεσα στη Rojava και τα Chiapas, για να διαβάσεις τα mail ποιος ξέρει πόσος χρόνος πρέπει να περάσει, και ο ρυθμός της ζωής είναι διαφορετικός από αυτόν που ήμαστε συνηθισμένοι εμείς στην Ευρώπη. Έτσι λέγαμε λιγάκι για να το διασκεδάσουμε… Εάν αυτές οι σχέσεις μεγάλωναν, νομίζω θα ήταν θετικό. Όταν κάποιους μήνες πριν στο Αμβούργο πραγματοποιήθηκε το διεθνές συνέδριο που διοργανώθηκε από την Rojava φιλοξενήθηκε μια στρογγυλή τράπεζα και για το Μεξικό και τα καρτέλ των ναρκωτικών διότι ακριβώς υπάρχει ιδιαίτερη προσοχή από πλευράς της Rojava για την Λατινική Αμερική, την Κεντρική Αμερική, το Μεξικό.
– Κάποια ιδιαίτερα ανέκδοτα που μπορείτε να μας πείτε γι αυτή την περίοδο που μαχόσασταν;
– Είναι πολλά. Για παράδειγμα μια μεγάλη απογοήτευση… Είχα γνωρίσει μια κοπέλα κούρδα που είχα συμπαθήσει πολύ και με την οποία βρισκόμουν σε επαφή για κάποιο διάστημα. Στη συνέχεια όταν πήγα να τη βρω στην οικογένεια της κάποια γιορτή των μουσουλμάνων που εορτάζεται τον σεπτέμβρη, συζητώντας μαζί τους, ανακάλυψα πως υποστήριζε τους κούρδους εθνικιστές, της κουρδικής δεξιάς, συνεπώς αφέθηκε σε σχόλια τελείως απαράδεκτα επί των αράβων, για παράδειγμα. Και κυρίως για τους κούρδους συντρόφους και για τον ίδιο τον Οτσαλάν. Ήταν μια πολύ άσχημη στιγμή για εμένα, πάνω απ’ όλα όμως δίνει πολύ καλά την εικόνα της κατάστασης στην Rojava. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που βρίσκονται στην σκιά ή στέκονται στην σιωπή μα που εργάζονται ενάντια στην επανάσταση, που προσπαθούν να την σαμποτάρουν ή να αδυνατίσουν το ηθικό των ανθρώπων ακριβώς διότι έχουν ισλαμιστικές ιδέες ή εθνικιστικές. Οπότε στην πραγματικότητα την επανάσταση, όπως πάντοτε στην ιστορία, την οδηγούν και την προωθούν άνθρωποι αποφασισμένοι ή παθιασμένοι που πρέπει να λογαριαστούν με ένα φόντο με ένα πλαίσιο και με μια συγκυρία όλα αυτά μαζί πολύ δύσκολα.
– Μια εμπειρία γεμάτη ελπίδες;
– Υπάρχουν πολλές και σε αυτή την περίπτωση. Μπορώ να αντιπαραθέσω έναν άλλο άνθρωπο που γνώρισα που είναι ένα αγόρι από την Raqqa, άραβας. Αυτός θεληματικά επέλεξε να αφήσει την Raqqa. Ήταν εργάτης σε συνεργείο, ήταν 15 χρονών, και, ενώ δούλευε, τον είχε πλησιάσει ένας από εκείνους τους πολιτοφύλακες, που σε πολλές πόλεις της Συρίας κυκλοφορούν σαν άρχοντες και κάνουν ότι θέλουν, ο οποίος του είπε: “Δείξε μου πως προσεύχεσαι”. Και αφού εκείνος προσευχήθηκε, ο άλλος του είπε: “Είσαι ψεύτικος, δεν πιστεύεις, δεν προσεύχεσαι με τον σωστό τρόπο”. Με το λοιπόν απαντά το αγόρι: “Εγώ είμαι εδώ στην πόλη μου, δουλεύω, κι έρχεται εδώ κάποιος που δεν είναι καν από την Raqqa να μ’ ενοχλήσει και να μου πει πως δεν ξέρω να προσευχηθώ”. Και με αυτά αποφάσισε να φύγει και να μεταναστεύσει προς τον βορά. Στο τέλος μπήκε στις YPG γιατί είδε τους κούρδους σαν ανθρώπους που συμπεριφέρονταν αντίθετα απ’ ότι είχε ζήσει ο ίδιος .
Υπήρξε ένας από τους πρώτους πρώτους άραβες που μπήκαν σε μια δύναμη που αρχικά ήταν κουρδική στο 100%. Τον γνώρισα, έναν χρόνο αφότου αυτό συνέβη, και ήμασταν στην ίδια Μονάδα. Είναι ένα εντυπωσιακό πρόσωπο. Πέρα από το γεγονός πως μου εξήγησε το σχέδιο του, που ήταν εκείνο να συμμετάσχει στην απελευθέρωση της Rojava που στη συνέχεια θα πρέπει να γίνει η απελευθέρωση όλης της Συρίας. Και ήθελε να πάει να πολεμήσει και στην Τουρκία, στο Ιράν και στο Ιράκ. “Επιτέλους στη συνέχεια θα μπορέσουμε να πάμε να ελευθερώσουμε την Παλαιστίνη κι έτσι και τον Λίβανο”, έλεγε. Κι αν υπήρχε ανάγκη και στην Ιταλία, θα έρχονταν κι εδώ να πολεμήσει. Είναι ένας άνθρωπος σχεδόν αναλφάβητος, που έξω από την Ράκκα δεν είδε ποτέ τίποτα άλλο, το Κομπάνι και κάτι λίγο ακόμη, όμως έχει μια γνήσια θέληση και οπτική, αυθεντική. Μιλώ στον ενεστώτα αν και δυστυχώς δεν μπορώ να είμαι σίγουρος πως είναι ακόμη ζωντανός διότι τον άφησα στον σεπτέμβρη και στην Συρία η ελπίδα για ζωή είναι αρκετά σύντομη. Πολέμησα στο πλευρό του και σαν μαχητής είναι απλά εντυπωσιακός, απερίγραπτος. Συγκεκριμένες σκηνές σε κάποιον δυτικό όπως εγώ δεν μπορούσαν παρά να τον κάνουν να σκεφτεί πως μπορούσαν να υπάρχουν μόνο σε ταινία, ένας άνθρωπος που μάχεται με αυτό τον τρόπο. Σαν προλετάριος και άνθρωπος χωρίς εκπαίδευση, αγράμματος, καταδικασμένος απ’ τη ζωή του εκ των πραγμάτων σε μια περιορισμένη πραγματικότητα, είναι ένας επαναστάτης στα πιο υψηλά επίπεδα της ιστορίας που μπορεί κανείς να φανταστεί. Έτσι ξέρω πως στα βόρεια της Συρίας υπάρχουν χιλιάδες και αυτό έχει μιαν αξία ανεκτίμητη.
– Πως ονομάζεται;
– Μπορώ να σας πως το πολεμικό του όνομα, Zagros Raqqa, γιατί κανείς στη Rojava χρησιμοποιεί το πραγματικό του όνομα.
– Ποιο ήταν το δικό σου;
– Ήταν Tiresh Gabar.
– Unità di Protezione delle Donne (YPJ), Μονάδες Προστασίας των Γυναικών, ποιες είναι οι σχέσεις τους με τις YPG?
– Η μονάδα μου ήταν ανάμικτη οπότε υπήρχαν τόσο YPJ όσο και YPG. Το μεγαλύτερο μέρος των μονάδων είναι ανάμικτες. Όπως όλα αυτά που αφορούν τις γυναίκες στην επανάσταση, έτσι και οι κοινότητες και τα συνέδρια των γυναικών, έχουν πάντα μιαν αυτονομία τους. Διαθέτουν αλυσίδες διοίκησης, συντονισμού και αποφάσεων αυτόνομες, έτσι όπως σε κάθε κοινότητα ή συνέλευση γειτονιά συναντιέται πάντα ξεχωριστά η κοινότητα των γυναικών. Έτσι η μονάδα μας για παράδειγμα ήταν μοναδική μα οι γυναίκες πραγματοποιούσαν τα σεμινάρια τους και τις συναντήσεις πριν έρθουν στις δικές μας συνελεύσεις, οπότε υπάρχει μια μορφή αυτονομίας των γυναικών που δεν είναι μια μορφή αποσχιστική αλλά ένα έξυπνο σύστημα και ισορροπημένο. Μου φαίνεται πως εναρμονίζει με καλό τρόπο το ζήτημα της γυναικείας απελευθέρωσης με αυτό της απελευθέρωσης όλων. Φυσικά δίδοντας προτεραιότητα στην γυναικεία απελευθέρωση, και αυτό φαίνεται ήδη σε αυτή την αυτονομία και στην ιδεολογία τους και συνίσταται στην αναγνώριση στις γυναίκες του ρόλου πολιτικής πρωτοπορίας στην παγκόσμια επανάσταση.
– Πως είναι οι σχέσεις με τον τοπικό άμαχο πληθυσμό;
– Τα πράγματα είναι πάντοτε διαφορετικά ανάλογα με το ποιος είναι ο τοπικός πληθυσμός. Υπάρχουν άνθρωποι που υποστηρίζουν και άνθρωποι που αντιτίθενται. Υπάρχουν αντίπαλοι οι οποίο, ας πούμε, »διαλέγονται» μαζί σου και άλλοι οι οποίοι θέλουν να »τα πούνε» με τα όπλα ή υποστηρίζουν δυνάμεις εξωτερικές. Η σχέση με τον πληθυσμό είναι εκείνη που έχει οποιαδήποτε δύναμη που κυβερνά μια επικράτεια, όμως μέσα σε μια περίοδο εμφυλίου πολέμου και μιας επανάστασης. Όμως μεταξύ άλλων υπάρχουν πολλές δυνάμεις που κατάφεραν να τον μετατρέψουν σε έναν σεκταριστικό πόλεμο, φυλετικό και γλωσσικό και είναι αυτά τα εγκλήματα που παράγουν μνησικακίες και δεν ξέρω πότε θα μπορέσουν να κατευναστούν. Για παράδειγμα, αν, όπως οι YPG, περπατάτε στους δρόμους της Kobane ή της Qamishli, ο πληθυσμός σας αγαπά με τρόπο τεράστιο. Για τους διεθνείς μαχητές υπάρχει μια μορφή λατρείας από πλευράς των πολιτών. Ενώ αντιθέτως σε μια πόλη όπως η Tel Abyad εγώ πέρασα στην αγορά με τη στολή, γιατί έπρεπε να συνοδεύσουμε ένα σύντροφο στον γιατρό, και η αίσθηση εκεί είναι εκείνη που μπορεί να νιώθει ένας αστυνομικός όταν τριγυρνά σε μια γειτονιά του Palermo πάνω κάτω. Η παρουσία σου δεν είναι ευπρόσδεκτη διότι εκεί υπάρχει μια πλειοψηφία αραβική και στο εσωτερικό της υπάρχει μια πλειοψηφία υποστηριχτών του ISIS και μια μειοψηφία υποστηριχτών της επανάστασης, συνεπώς σαν πόλη έχει ανάγκη, όπως και άλλες, να αναπτυχθεί κυρίως στους νέους ή ανάμεσα στις γυναίκες μια πολιτική συνείδηση που είναι πολύ μικρότερη απ’ ότι σε άλλες ζώνες.
– Σκέφτεσαι να επιστρέψεις;
– Ναι, σίγουρα, το σκέφτηκα. Δεν πιστεύω πως μπορώ να μην ξαναγυρίσω ποτέ πίσω στην Rojava.
– Τι μαθήματα έφερες πίσω μαζί σου στην Ιταλία;
– Τα μεγαλύτερα μαθήματα είναι δυο. Το πρώτο είναι πως υπάρχει μια ανισότητα, ένα χάσμα, και ήδη το εγνώριζα, μεταξύ Δύσης και Μέσης Ανατολής, ή ίσως μεταξύ Δύσης και του υπολοίπου κόσμου. Είναι τόσο τρομερό που δεν μπορείτε να το φανταστείτε, δεν περιγράφεται, και δυστυχώς δεν είναι ούτε αρκετό να πάει κάποιος εκεί να πολεμήσει για την πλήρωση του, με την έννοια πως είναι ένα χάσμα μεταξύ αυτών που έχουν τα πάντα και αυτών που δεν έχουν τίποτα, ανάμεσα σε αυτόν που είναι καλά και σε αυτόν που υποφέρει. Αυτή είναι μια συνειδητοποίηση της σοβαρότητας αυτής της κατάστασης που έχει κυρίως αυτός που πηγαίνει σε εκείνες τις ζώνες σε ορισμένες καταστάσεις πολέμου.
Ένα άλλο είναι πως η επανάσταση είναι δίκαιη και απαραίτητη, όμως όταν λέμε “επανάσταση, rivoluzione” πρέπει να ήμαστε συνειδητοποιημένοι για το βάρος αυτής της λέξης από την άποψη του πόνου, της τραγωδίας και του πόνου που προκαλεί γιατί μια επανάσταση εξακολουθεί να αποτελεί ένα σημείο καμπής της κοινωνίας, είναι μια αναταραχή της κοινωνίας που δεν συμβαίνει με ειρηνικό τρόπο, αν και είναι απαραίτητη, συνεπώς δεν πρέπει αυτό τον όρο να τον χρησιμοποιούμε με ελαφρότητα. Δεν χρειάζεται απλά να φανταζόμαστε πως είναι “ένα όμορφο πράγμα”. Αυτοί που σκέφτονται έτσι καλύτερα να εγκαταλείψουν την πολιτική και να κάνουν κάτι άλλο, ενώ θα ήταν χρήσιμο να υπάρχουν άνθρωποι που θα αντιλαμβάνονταν πόσο άσχημο είναι το να πρέπει να κάνουν μια επανάσταση αλλά πρέπει να συνεχίσουν να σκέφτονται πως είναι απαραίτητη. .
Κλείνοντας θα ήθελα να καταγγείλω πως υπάρχουν δυο παιδιά, ένα ζευγάρι, από την Δημοκρατία της Τσεχίας, della Repubblica Ceca, σε μια τουρκική φυλακή: αυτή ονομάζεται lei si chiama Marketa αυτός lui Miroslav . Υπήρξαν πολλές φορές στην Συρία, στο Iraq και στην Turchia για ανθρωπιστικούς λόγους και καταδικάστηκαν στην Turchia σε 6 χρόνια και 3 μήνες φυλάκισης ο καθένας σαν μέλη των YPG και YPJ. Είναι κάτι σκανδαλώδες. Η Marketa είναι μια φίλη, την γνωρίζω, δεν υπήρξε ποτέ στις YPJ, οι κατηγορίες είναι απολύτως ψευδείς. Είναι ένα ακόμη έγκλημα της Τουρκίας, να μην αφήσουμε αυτούς τους δυο ανθρώπους μονάχους που τώρα αντιμετωπίζουν μια πολύ σκληρή προοπτική.
– Πως μπορούμε να πλησιάσουμε σε αυτό που συμβαίνει στους κούρδους στην Συρία;
– Μπορούμε να πληροφορηθούμε σε διάφορα ιντερνετικά σάϊτς, Ci si può informare su vari siti internet, και κυρίως , e soprattutto si può donare alla, μπορούμε να προσφέρουμε στην κουρδική Ημισέληνο Τριαντάφυλλο Mezzaluna Rosa Curda che sta a Livorno, που βρίσκεται στο Λιβόρνο. Και μπορούμε να πάμε στην Rojava να μεταφέρουμε ενεργή αλληλεγγύη και δίχως να πολεμήσουμε. Τα πιο σημαντικά πράγματα είναι οι ιατρικές βοήθειες και για την εκπαίδευση. Παρά τις δυσκολίες εάν περισσότεροι νέοι από την Ευρώπη πάνε στη Μέση Ανατολή, και αυτό το χάσμα για το οποίο μίλησα νωρίτερα θα άρχιζε τουλάχιστον να υποχωρεί. Λέγω πάντα πως σαν πρώτο πράγμα και καλύτερο απ’ όλα είναι να πάτε εκεί εάν μπορείτε, εάν όχι τότε εντάξει, δωρίστε κάτι, και ενημερωθείτε. Αυτά τα τρία πράγματα.
https://www.carmillaonline.com/2017/09/05/rojava-fiore-nel-deserto-intervista-davide-grasso-combattente-ypg-guerra-siria-rivoluzione/
https://www.infoaut.org/approfondimenti/rojava-il-fiore-del-deserto-intervista-a-davide-grasso-combattente-ypg-in-siria
Manolo Morlacchi, 
anni settanta, Μια ιστορία των χρόνων εβδομήντα, Edizioni Dea, Firenze 2017, σελ. 325, € 16,00